Filmowe Uniwersum Marvela

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Filmowe Uniwersum Marvela
Marvel Cinematic Universe
Ilustracja
Gatunek

fantastyka naukowa, akcja, fantasy, przygodowy

Rok produkcji

od 2008

Kraj produkcji

Stany Zjednoczone

Język

angielski

Produkcja

Avi Arad
Gale Anne Hurd
Kevin Feige
Jeph Loeb
Amy Pascal

Wytwórnia

Marvel Studios
Columbia Pictures
Marvel Television
ABC Studios

Dystrybucja

Paramount Pictures (2008–2011)
Universal Pictures (2008)
Walt Disney Studios
Motion Pictures
(od 2012)
Sony Pictures (2017, 2019, 2021)

Multimedia w Wikimedia Commons

Filmowe Uniwersum Marvela, skrót. FUM (oryg. Marvel Cinematic Universe, skrót. MCU) – franczyza[1] obejmująca głównie filmy o superbohaterach produkcji Marvel Studios, które zaś oparte są na komiksach Marvel Comics. Pomiędzy produkcjami zrzeszonymi w Filmowym Uniwersum Marvela stosowane są częste crossovery, a także wspólne wątki i członkowie obsady.

Filmy z Filmowego Uniwersum Marvela zyskały pozytywną opinię krytyków i znalazły się wysoko w rankingach filmowych na całym świecie. Dwanaście dni po premierze filmu Avengers: Czas Ultrona stała się najbardziej dochodową franczyzą na świecie, prześcigając dotychczasowego lidera – serię filmów o Harrym Potterze[2]. Do końca maja 2019 roku dwadzieścia dwa filmy zarobiły łącznie ponad 21 miliardów dolarów[3]. W skład Uniwersum wchodzą również między innymi: komiksy, filmy krótkometrażowe Marvel One-Shots i seriale.

Pierwszym filmem jest powstały w 2008 roku Iron Man, który rozpoczyna I Fazę. Kolejnymi produkcjami I Fazy były: Incredible Hulk (2008), Iron Man 2 (2010), Thor (2011), Kapitan Ameryka: Pierwsze starcie (2011) i The Avengers (2012). II Fazę tworzą filmy: Iron Man 3 (2013), Thor: Mroczny świat (2013), Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz (2014), Strażnicy Galaktyki (2014), Avengers: Czas Ultrona (2015) i Ant-Man (2015). W skład III fazy wchodzą Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (2016), Doktor Strange (2016), Strażnicy Galaktyki vol. 2 (2017), Spider-Man: Homecoming (2017), Thor: Ragnarok (2017), Czarna Pantera (2018), Avengers: Wojna bez granic (2018), Ant-Man i Osa (2018), Kapitan Marvel (2019), Avengers: Koniec gry (2019) i Spider-Man: Daleko od domu (2019). Dwadzieścia trzy filmy wchodzące w skład trzech pierwszych faz tworzą serię zatytułowaną Saga Nieskończoności.

Pierwszym filmem Fazy IV jest Czarna Wdowa (2021), a następnie pojawiły się Shang-Chi i legenda dziesięciu pierścieni (2021), Eternals (2021), Spider-Man: Bez drogi do domu (2021), Doktor Strange w multiwersum obłędu (2022), Thor: Miłość i grom (2022) i Czarna Pantera: Wakanda w moim sercu (2022). W skład tej Fazy wchodzą również seriale wyprodukowane przez Marvel Studios: WandaVision (2021), Falcon i Zimowy Żołnierz (2021), Loki (2021), A gdyby…? (2021), Hawkeye (2021), Moon Knight (2022), Ms. Marvel (2022), Ja jestem Groot (2022) i Mecenas She-Hulk (2022). V Fazę rozpoczął film Ant-Man i Osa: Kwantomania (2023). Po nim zadebiutowały Strażnicy Galaktyki vol. 3 (2023) i Marvels (2023). Ponadto studio zapowiedziało kolejne filmy fazy V i VI: Deadpool 3 (2024), Captain America: Brave New World (2025), Fantastyczna czwórka (2025), Thunderbolts (2025), Blade (2025), Avengers: The Kang Dynasty (2026) i Avengers: Secret Wars (2027). Filmy IV, V i VI Fazy wraz z serialami tworzą Sagę Multiwersum.

Pierwszy serial jaki powstał to Agenci T.A.R.C.Z.Y. emitowany przez stację ABC. Drugim, emitowanym również przez stację ABC, był serial Agentka Carter. Marvel Television nawiązało współpracę z serwisem Netflix, w wyniku której swoją premierę miały seriale: Daredevil i Jessica Jones w 2015 roku, Luke Cage w 2016 roku oraz Iron Fist, Defenders i Punisher w 2017 roku. We wrześniu 2017 roku swoją premierę na kanale ABC miał serial Inhumans. W tym samym roku swoją premierę miał serial Runaways w serwisie Hulu, a w czerwcu 2018 roku swoją premierę miał serial Cloak & Dagger na kanale Freeform.

Produkcja i rozwój franczyzy[edytuj | edytuj kod]

Kevin Feige, szef Marvel Studios oraz producent

Filmy[edytuj | edytuj kod]

W 2005 roku Marvel Entertainment rozpoczęło planowanie niezależnej produkcji własnych filmów dystrybuowanych przez Paramount Pictures[4]. W tym samym roku powołano do życia Marvel Studios z Avi Aradem na czele[5], które rozpoczęło przygotowywania do stworzenia wspólnego uniwersum filmowego. W założeniu studia, miały powstać indywidualne filmy o superbohaterach, a później mieli oni się pojawić we wspólnej produkcji[6]. Arad nie wierzył w sukces wspólnego uniwersum i w 2007 roku zrezygnował ze stanowiska. Jego miejsce zajął, wówczas 33-letni, Kevin Feige. Utworzono sześcioosobową komisję twórczą, w której składzie znalazł się Feige, jego zastępca Louis D’Esposito, szef Marvel Comics Dan Buckley, szef kreatywny Joe Quesada, scenarzysta Brian Michael Bendis i prezes Marvel Entertainment Alan Fine[5]. Wspólne uniwersum zostało nazwane Marvel Cinema Universe, a następnie zmieniono nazwę na Marvel Cinematic Universe[7][8]. Studio określiło Filmowe Uniwersum Marvela jako Earth-199999[9].

W październiku 2014 roku odbyło się po raz pierwszy MarvelEvent, gdzie studio zaprezentowało skład filmowy III Fazy Uniwersum[10]. W lutym 2015 roku Sony Pictures Entertainment i Marvel Studios ogłosili umowę licencyjną, która włącza postać Spider-Mana oraz filmy z tym bohaterem do Filmowego Uniwersum Marvela. Za dystrybucję filmów solowych odpowiedzialne jest Sony, a producentem solowych filmów o Spider-Manie ma być Amy Pascal z ramienia Sony i Kevin Feige[11].

We wrześniu 2015 roku Marvel Studios zostało podłączone bezpośrednio pod Walt Disney Studios. W wyniku tej zmiany szef studia, Kevin Feige odpowiada bezpośrednio przed Alanem Hornem, szefem studia Disneya. Wcześniej odpowiadał on bezpośrednio przed prezesem Marvel Entertainment, Issakiem Permutterem[12]. Komisja twórcza została rozwiązana, a kluczowe decyzje dotyczące filmów są podejmowane przez Feige’a, D’Esposito i Victorię Alonso[13].

W grudniu 2017 roku Walt Disney Company zakupiła znaczną część kapitału 21st Century Fox, w tym studio 20th Century Fox. W wyniku tej umowy prawa filmowe do X-Menów i Fantastycznej Czwórki mają powrócić do Marvela, a same postaci mają zostać włączone do franczyzy[14]. W marcu 2019 roku Feige określił pierwsze trzy fazy jako Saga Nieskończoności (oryg. The Infinity Saga)[15]. W lipcu 2022 roku wyjawiono tytuły Fazy V i VI oraz poinformowano, że wraz z Fazą IV tworzyć będą Sagę Multiwersum[16].

Dystrybucja[edytuj | edytuj kod]

We wrześniu 2008 roku, po międzynarodowym sukcesie filmu Iron Man, Paramount Pictures nabyła prawa do dystrybucji kolejnych filmów: Iron Man 2, Thor, Kapitan Ameryka: Pierwsze starcie i Avengers[4][17]. Jedynym filmem nie wchodzącym w skład umowy był Incredible Hulk, którego prawa do dystrybucji posiada Universal Pictures[18].

W grudniu 2009 roku Walt Disney Company nabyło Marvel Entertainment. W październiku 2010 roku Walt Disney Studios odkupiło prawa do dystrybucji filmów Avengers i Iron Man 3 od Paramount Pictures[19]. Disney jest dystrybutorem wszystkich kolejnych filmów studia, z wyjątkiem filmów o Spider-Manie. Za ich dystrybucję odpowiada Sony Pictures[20]. W 2013 roku Disney odkupił prawa do dystrybucji pierwszych filmów Uniwersum od Paramountu[11][21].

Seriale[edytuj | edytuj kod]

Jeph Loeb, były szef Marvel Televison oraz były producent seriali FUM

W lipcu 2012 roku, po pozytywnym odbiorze filmu Avengers, Marvel rozważał rozwój franczyzy o serial telewizyjny, którym ostatecznie stał się serial Agenci T.A.R.C.Z.Y. We wrześniu 2013 roku studio rozpoczęło przygotowania do kolejnego serialu Agentka Carter. Inspiracją do powstania obu seriali stały się filmy krótkometrażowe Marvel One-Shots: Przedmiot 47 i Agentka Carter[22]. W sierpniu 2015 roku stacja zamówiła pilot serialu Most Wanted, a w październiku tego samego roku pilot serialu komediowego Damage Control[23][24][25]. Przy współpracy ze stacją ABC są również dwa niezatytułowane projekty[26]. 12 maja 2016 poinformowano, że ABC anulowała dalszą produkcję serialu Agentka Carter oraz zrezygnowała z projektu serialu Marvel’s Most Wanted[27][28].

W listopadzie 2013 roku ogłoszono współpracę Marvela z siecią Netflix nad kolejnymi tytułami: Daredevil, Jessica Jones, Luke Cage i Iron Fist, które miały doprowadzić do miniserii Defenders[29]. W styczniu 2015 roku Ted Sarandos, dyrektor programowy Netflixa, zapewnił, że wszystkie seriale tworzone przy współpracy z Marvelem, mają szansę na kolejne sezony[30]. W styczniu 2016 roku poinformowano, że serial Punisher jest we wstępnej fazie rozwoju, a trzy miesiące później został on potwierdzony[31][32].

W kwietniu 2016 roku stacja Freeform zamówiła serial Cloak & Dagger[33].

W sierpniu tego samego roku zamówiony został pilot serialu Runaways przez platformę Hulu[34]. W tym samym miesiącu poinformowano, że ABC Studios pracuje nad serialem o grupie New Warriors[35]. W listopadzie 2016 roku ABC zamówiła serial Inhumans współprodukowany z IMAX Corporation, którego dwa pierwsze odcinki zadebiutowały w kinach IMAX we wrześniu 2017 roku[36].

W kwietniu 2019 roku podczas prezentacji serwisu Disney+ oficjalnie potwierdzono, że na jego potrzeby powstanie kilka seriali wyprodukowanych przez Marvel Studios, należą do nich: WandaVision, Falcon i Zimowy Żołnierz, Loki i pierwsza animowana produkcja A gdyby…?[37]. W tym samym miesiącu portal Variety ujawnił, że planowany jest również serial Hawkeye[38]. W lipcu tego samego roku podczas San Diego Comic-Conu studio oficjalnie potwierdziło produkcję tych seriali i ujawniono, że będą one wchodziły w skład IV Fazy Uniwersum[39]. W sierpniu 2019 roku podczas konwentu D23 zapowiedziano trzy kolejne tytuły na platformę Disney+: Moon Knight, She-Hulk i Ms. Marvel[40].

Na początku maja 2019 ogłoszono, że na platformie Hulu w 2020 roku pojawią się dwa kolejne seriale współprodukowane przez Marvel Television: Ghost Rider opowiadający o Robbie Reyesie z Gabrielem Luną w tytułowej roli, który został przedstawiony w czwartym sezonie Agentów T.A.R.C.Z.Y. oraz Helstrom o rodzeństwie Any i Daimona Helstromów[41]. We wrześniu 2019 roku poinformowano, że New Warriors i Ghost Rider zostały anulowane[42][43].

Inne media[edytuj | edytuj kod]

W 2010 roku ukazał się pierwszy oficjalny komiks tie-in MCU. W listopadzie 2010 roku Joe Quesada przedstawił plan ekspansji Uniwersum o komiksy powiązane[44].

W sierpniu 2011 roku studio zapowiedziało wydanie filmów krótkometrażowych, które będą wydawane wraz z wersją Blu-ray filmów. Cykl ten nazwany został Marvel One-Shots[45]. Niektóre z krótkometrażówek posłużyły jako inspiracja do wyprodukowania seriali[22].

W marcu 2015 roku Cort Lane z Marvel Animation ogłosił, że są planowane animacje powiązane z FUM[46].

Filmy[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Lista filmów Filmowego Uniwersum Marvela.
Tytuł Data premiery Reżyseria Scenariusz Producent Status Przypisy
Saga Nieskończoności
Faza I
Iron Man 14 kwietnia 2008 (świat)
30 kwietnia 2008 (Polska)
2 maja 2008 (Stany Zjednoczone) 		Jon Favreau Mark Fergus,
Hawk Ostby,
Art Marcum,
Matt Holloway 		Avi Arad,
Kevin Feige 		wydany [47][48][49][50]
Incredible Hulk 6 czerwca 2008 (świat)
13 czerwca 2008 (Polska)
13 czerwca 2008 (Stany Zjednoczone) 		Louis Leterrier Zak Penn Avi Arad,
Gale Anne Hurd,
Kevin Feige 		[51][52]
Iron Man 2 26 kwietnia 2010 (świat)
30 kwietnia 2010 (Polska)
7 maja 2010 (Stany Zjednoczone) 		Jon Favreau Justin Theroux Kevin Feige [53][54][55][56]
Thor 17 kwietnia 2011 (świat)
29 kwietnia 2011 (Polska)
6 maja 2011 (Stany Zjednoczone) 		Kenneth Branagh Ashley Miller,
Zack Stentz,
Don Payne 		[57][58][59]
Kapitan Ameryka: Pierwsze starcie
Captain America: The First Avenger 		19 lipca 2011 (świat)
5 sierpnia 2011 (Polska)
22 lipca 2011 (Stany Zjednoczone) 		Joe Johnston Christopher Markus, Stephen McFeely [60][61][62]
Avengers
Marvel’s The Avengers 		11 kwietnia 2012 (świat)
11 maja 2012 (Polska)
4 maja 2012 (Stany Zjednoczone) 		Joss Whedon [63][64][65]
Faza II
Iron Man 3 14 kwietnia 2013 (świat)
9 maja 2013 (Polska)
3 maja 2013 (Stany Zjednoczone) 		Shane Black Drew Pearce,
Shane Black 		Kevin Feige wydany [66][67][68]
Thor: Mroczny świat
Thor: The Dark World 		22 października 2013 (świat)
8 listopada 2013 (Polska)
8 listopada 2013 (Stany Zjednoczone) 		Alan Taylor Christopher Yost, Christopher Markus, Stephen McFeely [69][70][71]
Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz
Captain America: The Winter Soldier 		13 marca 2014 (świat)
26 marca 2014 (Polska)
4 kwietnia 2014 (Stany Zjednoczone) 		Anthony i Joe Russo Christopher Markus,
Stephen McFeely 		[72][73][74]
Strażnicy Galaktyki
Guardians of the Galaxy 		21 lipca 2014 (świat)
1 sierpnia 2014 (Polska)
1 sierpnia 2014 (Stany Zjednoczone) 		James Gunn James Gunn,
Nicole Perlman 		[75][76][77]
Avengers: Czas Ultrona
Avengers: Age of Ultron 		13 kwietnia 2015 (świat)
7 maja 2015 (Polska)
1 maja 2015 (Stany Zjednoczone) 		Joss Whedon [78][79][80]
Ant-Man 29 czerwca 2015 (świat)
17 lipca 2015 (Polska)
17 lipca 2015 (Stany Zjednoczone) 		Peyton Reed Edgar Wright,
Joe Cornish,
Adam McKay,
Paul Rudd 		[81][82][83][84]
Faza III
Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów
Captain America: Civil War 		12 kwietnia 2016 (świat)
6 maja 2016 (Polska)
6 maja 2016 (Stany Zjednoczone) 		Anthony i Joe Russo Christopher Markus, Stephen McFeely Kevin Feige wydany [85][86][87][88]
Doktor Strange
Doctor Strange 		20 października 2016 (świat)
26 października 2016 (Polska)
4 listopada 2016 (Stany Zjednoczone) 		Scott Derrickson Scott Derrickson,
C. Robert Cargill,
Jon Spaihts 		[85][89][90][91]
Strażnicy Galaktyki vol. 2
Guardians of the Galaxy Vol. 2 		10 kwietnia 2017 (świat)
5 maja 2017 (Polska)
5 maja 2017 (Stany Zjednoczone) 		James Gunn [85][92][93][94]
Spider-Man: Homecoming 28 czerwca 2017 (świat)
14 lipca 2017 (Polska)
7 lipca 2017 (Stany Zjednoczone) 		Jon Watts John Francis Daley,
Jonathan Goldstein,
Jon Watts,
Christopher Ford,
Chris McKenna,
Erik Sommers 		Kevin Feige,
Amy Pascal 		[95][96][97][98]
Thor: Ragnarok 10 października 2017 (świat)
25 października 2017 (Polska)
3 listopada 2017 (Stany Zjednoczone) 		Taika Waititi Eric Perason,
Craig Kyle,
Christopher Yost 		Kevin Feige [99][100][101][102][103]
Czarna Pantera
Black Panther 		29 stycznia 2018 (świat)
14 lutego 2018 (Polska)
16 lutego 2018 (Stany Zjednoczone) 		Ryan Coogler Ryan Coogler,
Joe Robert Cole 		[104][105][106][107]
Avengers: Wojna bez granic
Avengers: Infinity War 		23 kwietnia 2018 (świat)
26 kwietnia 2018 (Polska)
27 kwietnia 2018 (Stany Zjednoczone) 		Anthony i Joe Russo Christopher Markus,
Stephen McFeely 		[108][109][110][111][112]
Ant-Man i Osa
Ant-Man and the Wasp 		25 czerwca 2018 (świat)
3 sierpnia 2018 (Polska)
6 lipca 2018 (Stany Zjednoczone) 		Peyton Reed Andrew Barrer,
Gabriel Ferrari,
Paul Rudd,
Adam McKay 		Kevin Feige,
Stephen Broussard 		[104][113][114][115]
Kapitan Marvel
Captain Marvel 		27 lutego 2019 (świat)
8 marca 2019 (Polska)
8 marca 2019 (Stany Zjednoczone) 		Anna Boden,
Ryan Fleck 		Anna Boden,
Ryan Fleck,
Geneva Robertson-Dworet 		Kevin Feige [104][116][117][118]
Avengers: Koniec gry
Avengers: Endgame 		21 kwietnia 2019 (świat)
25 kwietnia 2019 (Polska)
26 kwietnia 2019 (Stany Zjednoczone) 		Anthony i Joe Russo Christopher Markus,
Stephen McFeely 		[119][120][111][112]
Spider-Man: Daleko od domu
Spider-Man: Far From Home 		26 czerwca 2019 (świat)
5 lipca 2019 (Polska)
2 lipca 2019 (Stany Zjednoczone) 		Jon Watts Chris McKenna,
Erik Sommers 		Kevin Feige,
Amy Pascal 		[121][122][123][124]
Saga Multiwersum
Faza IV
Czarna Wdowa
Black Widow 		29 czerwca 2021 (świat)
9 lipca 2021 (Polska)
9 lipca 2021 (Stany Zjednoczone) 		Cate Shortland Eric Pearson Kevin Feige wydany [125][126][39][127][128][129]
Shang-Chi i legenda dziesięciu pierścieni
Shang-Chi and the Legend of Ten Rings 		16 sierpnia 2021 (świat)
3 września 2021 (Polska)
3 września 2021 (Stany Zjednoczone) 		Destin Daniel Cretton David Callaham,
Destin Daniel Cretton,
Andrew Lanham 		Kevin Feige,
Jonathan Schwartz 		[130][131][39][127][132][128][133]
Eternals 18 października 2021 (świat)
5 listopada 2021 (Polska)
5 listopada 2021 (Stany Zjednoczone) 		Chloé Zhao Chloé Zhao,
Patrick Burleigh 		Kevin Feige,
Nate Moore 		[134][135][39][136][128][137]
Spider-Man: Bez drogi do domu
Spider-Man: No Way Home 		13 grudnia 2021 (świat)
17 grudnia 2021 (Polska)
17 grudnia 2021 (Stany Zjednoczone) 		Jon Watts Chris McKenna,
Erik Sommers 		Kevin Feige,
Amy Pascal 		[138][139][140][141][142][143]
Doktor Strange w multiwersum obłędu
Doctor Strange in the Multiverse of Madness 		2 maja 2022 (świat)
6 maja 2022 (Polska)
6 maja 2022 (Stany Zjednoczone) 		Sam Raimi Michael Waldron Kevin Feige [144][39][145][146][147][148][149][150]
Thor: Miłość i grom
Thor: Love and Thunder 		23 czerwca 2022 (świat)
8 lipca 2022 (Polska)
8 lipca 2022 (Stany Zjednoczone) 		Taika Waititi Kevin Feige,
Brad Winderbaum 		[151][39][152][149][153]
Wilkołak nocą
Werewolf by Night 		7 października 2022 (Disney+) Michael Giacchino Peter Cameron,
Heather Quinn 		Kevin Feige,
Stephen Broussard,
Louis D’Esposito,
Victoria Alonso,
Brad Winderbaum 		[154][155]
Czarna Pantera: Wakanda w moim sercu
Black Panther: Wakanda Forever 		26 października 2022 (świat)
11 listopada (Polska)
11 listopada 2022 (Stany Zjednoczone) 		Ryan Coogler Kevin Feige
Nate Moore 		[156][157][147][149][158]
Strażnicy Galaktyki: Coraz bliżej święta
The Guardians of the Galaxy Holiday Special 		25 listopada 2022 (Disney+) James Gunn Kevin Feige [159][160][161]
Faza V
Ant-Man i Osa: Kwantomania
Ant-Man and the Wasp: Quantumania 		6 lutego 2023 (świat)
17 lutego 2023 (Polska)
17 lutego 2023 (Stany Zjednoczone) 		Peyton Reed Jeff Loveness Kevin Feige
Stephen Broussard 		wydany [152][162][163][164][149][16][165]
Strażnicy Galaktyki vol. 3
Guardians of the Galaxy Vol. 3 		22 kwietnia 2023
5 maja 2023 (Polska)
5 maja 2023 (Stany Zjednoczone) 		James Gunn Kevin Feige [152][163][16][166][167]
Marvels
The Marvels 		7 listopada 2023
10 listopada 2023 (Polska)
10 listopada 2023 (Stany Zjednoczone) 		Nia DaCosta Megan McDonnell
Nia DaCosta
Elissa Karasik 		[168][169][170][163][164][16][171][172][173][174]
Zapowiedziane
Deadpool 3 26 lipca 2024 (Stany Zjednoczone) Shawn Levy Rhett Reese,
Paul Wernick 		Kevin Feige,
Ryan Reynolds 		w trakcie zdjęć [175][166][176][177][178]
Captain America: Brave New World 14 lutego 2025 (Stany Zjednoczone) Julius Onah Malcolm Spellman
Dalan Musson 		Kevin Feige [179][180][16][178]
Fantastyczna czwórka
Fantastic Four 		2 maja 2025 (Stany Zjednoczone) Matt Shakman Jeff Kaplan,
Ian Springer,
Josh Friedman 		przedprodukcja [16][181][182][178][183]
Thunderbolts 25 lipca 2025 (Stany Zjednoczone) Jake Schreier Eric Pearson
Lee Sung Jin 		[184][16][178][185]
Blade 7 listopada 2025 (Stany Zjednoczone) Yann Demange Stacy Osei-Kuffour
Beau DeMayo
Michael Starrbury 		Kevin Feige,
Eric Carroll 		[152][186][16][187][178][188]
Avengers: The Kang Dynasty 1 maja 2026 (Stany Zjednoczone) BRAK DANYCH Kevin Feige zapowiedziany [16][189]
Avengers: Secret Wars 7 maja 2027 (Stany Zjednoczone) BRAK DANYCH Michael Waldron [16][190][189]

Marvel One-Shots[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Marvel One-Shots.
Tytuł Data premiery Reżyseria Scenariusz Producent Wydany z wersją Blu-ray filmu Przypisy
Konsultant
The Consultant 		13 września 2011 (Stany Zjednoczone)
13 września 2011 (Polska) 		Leythum Eric Pearson Kevin Feige Thor [191][192][193]
Ciekawa rzecz spotkała nas przy młocie Thora
A Funny Thing Happened on the Way to Thor’s Hammer 		25 października 2011 (Stany Zjednoczone)
1 grudnia 2011 (Polska) 		Kapitan Ameryka: Pierwsze starcie [194][195][193]
Przedmiot 47
Item 47 		14 lipca 2012 (SDCC)
25 sierpnia 2012 (Stany Zjednoczone)
7 września 2012 (Polska) 		Louis D’Esposito Avengers [196][197][198][199]
Agentka Carter
Agent Carter 		19 lipca 2013 (SDCC)
3 września 2013 (Stany Zjednoczone)
6 września 2013 (Polska) 		Iron Man 3 [200][201][202][203]
Niech żyje król
All Hail the King 		4 lutego 2014 (Stany Zjednoczone)
2 grudnia 2014 (Polska) 		Drew Pearce Thor: Mroczny świat [204][205][206]
Team Thor 23 lipca 2016 (SDCC)
2 września 2016 (Stany Zjednoczone)
13 września 2016 (Polska) 		Taika Waititi Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów [207][208][209]
Team Thor: Part 2 14 lutego 2017 (Stany Zjednoczone)
15 marca 2017 (Polska) 		Doktor Strange [210][211]
Team Darryl 20 lutego 2018 (Stany Zjednoczone)
14 marca 2018 (Polska) 		Thor: Ragnarok [212][213]


Seriale[edytuj | edytuj kod]

Marvel Television[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Lista seriali telewizyjnych Filmowego Uniwersum Marvela (Marvel Television).
Tytuł Sezon Odcinki Emisja Showrunnerzy Przypisy
seriale ABC
Agenci T.A.R.C.Z.Y.
Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D. 		1 22 USA: 24 września 2013 – 13 maja 2014 ABC, 20 listopada 2014 Netflix
POLSKA: 28 stycznia 2014 – 17 czerwca 2014 FOX, 3 marca 2015 – 23 lutego 2016 TVP1, 6 października 2017 Showmax 		Jed Whedon,
Maurissa Tancharoen,
Jeffrey Bell 		[214][215][216][217][218]
2 22 USA: 23 września 2014 – 12 maja 2015 ABC, 11 lipca 2015 Netflix
POLSKA: 14 października 2014 – 16 czerwca 2015 FOX, 6 października 2017 Showmax 		[219][220][221][218][222]
3 22 USA: 29 września 2015 – 17 maja 2016 ABC
POLSKA: 6 listopada 2015 – 24 czerwca 2016 FOX, 6 października 2017 Showmax 		[218][223][224][225][226]
4 22 USA: 20 września 2016 – 16 maja 2017 ABC
POLSKA: 8 grudnia 2016 – 10 czerwca 2017 FOX, 6 października 2017 Showmax 		[218][227][228][229][230][231]
5 22 USA: 1 grudnia 2017 – 18 maja 2018 ABC
POLSKA: 3 grudnia 2017 – 20 maja 2018 Showmax 		[218][232][233][234]
6 13 USA: 10 maja 2019 – 2 sierpnia 2019 ABC [235][236]
7 13 USA: 27 maja 2020 – 12 sierpnia 2020 ABC [237][238][239][240]
Agentka Carter
Marvel’s Agent Carter 		1 8 USA: 6 stycznia 2015 – 24 lutego 2015 ABC
POLSKA: 19 maja 2015 – 7 lipca 2015 FOX 		Tara Butters,
Michele Fazekas,
Chris Dingess 		[241][242]
2 10 USA: 19 stycznia 2016 – 1 marca 2016 ABC
POLSKA: 11 marca 2016 – 8 kwietnia 2016 FOX 		[223][243][244]
Agenci T.A.R.C.Z.Y.: Slingshot
Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D.: Slingshot 		1 6 USA: 13 grudnia 2016 ABC.com Jed Whedon,
Maurissa Tancharoen,
Jeffrey Bell 		[245]
Inhumans
Marvel’s Inhumans 		1 8 USA: 29 września 2017 – 10 listopada 2017 ABC
POLSKA: 7 października 2017 – 11 listopada 2017 Showmax 		Scott Buck [218][36][246][247][248]
seriale Netflix (Saga Defenders)
Daredevil
Marvel’s Daredevil 		1 13 Stany Zjednoczone: 10 kwietnia 2015 Netflix
Polska: 6 stycznia 2016 Netflix 		Steven S. DeKnight [30][249][250]
2 13 Stany Zjednoczone: 18 marca 2016 Netflix
Polska: 18 marca 2016 Netflix 		Douglas Petrie,
Marco Ramirez 		[249][250][251]
3 13 Stany Zjednoczone: 19 października 2018 Netflix
Polska: 19 października 2018 Netflix 		Erik Oleson [252][253][254]
Jessica Jones
Marvel’s Jessica Jones 		1 13 Stany Zjednoczone: 20 listopada 2015 Netflix
Polska: 6 stycznia 2016 Netflix 		Melissa Rosenberg [249][255][256]
2 13 Stany Zjednoczone: 8 marca 2018 Netflix
Polska: 8 marca 2018 Netflix 		[257][258][259]
3 13 Stany Zjednoczone: 14 czerwca 2019 Netflix
Polska: 14 czerwca 2019 Netflix 		[260][261]
Luke Cage
Marvel’s Luke Cage 		1 13 Stany Zjednoczone: 30 września 2016 Netflix
Polska: 30 września 2016 Netflix 		Cheo Hodari Coker [249][262][263]
2 13 Stany Zjednoczone: 22 czerwca 2018 Netflix
Polska: 22 czerwca 2018 Netflix 		[264][265]
Iron Fist
Marvel’s Iron Fist 		1 13 Stany Zjednoczone: 17 marca 2017 Netflix
Polska: 17 marca 2017 Netflix 		Scott Buck [266][267][268]
2 10 Stany Zjednoczone: 7 września 2018 Netflix
Polska: 7 września 2018 Netflix 		Raven Metzner [269][270][271][272]
Defenders
Marvel’s The Defenders 		1 8 Stany Zjednoczone: 18 sierpnia 2017 Netflix
Polska: 18 sierpnia 2017 Netflix 		Marco Ramirez [273][274][275][276][277]
Punisher
Marvel’s The Punisher 		1 13 Stany Zjednoczone: 17 listopada 2017 Netflix
Polska: 17 listopada 2017 Netflix 		Steve Lightfoot [32][278][279]
2 13 Stany Zjednoczone: 18 stycznia 2019 Netflix
Polska: 18 stycznia 2019 Netflix 		[280][281][282]
seriale Hulu i Freeform
Runaways
Marvel’s Runaways 		1 10 Stany Zjednoczone: 21 listopada 2017 – 9 stycznia 2018 Hulu
Polska: 22 listopada 2017 – 10 stycznia 2018 Showmax 		Josh Schwartz,
Stephanie Savage 		[218][34][283][284][285]
2 13 Stany Zjednoczone: 21 grudnia 2018 Hulu
Polska: 22 grudnia 2018 Showmax 		[286][287]
3 10 Stany Zjednoczone: 13 grudnia 2019 Hulu [288][289]
Cloak & Dagger
Marvel’s Cloak & Dagger 		1 10 Stany Zjednoczone: 7 czerwca 2018 – 2 sierpnia 2018 Freeform
Polska: 8 czerwca 2018 – 3 sierpnia 2018 Showmax 		Joe Pokaski [290][33][291][292][293][294]
2 10 Stany Zjednoczone: 4 kwietnia 2019 – 30 maja 2019 Freeform [295][296][297]
Helstrom 1 10 Stany Zjednoczone: 16 października 2020 Hulu Paul Zbyszewski [41][298]

Marvel Studios[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Lista seriali telewizyjnych Filmowego Uniwersum Marvela (Marvel Studios).

Seriale fabularne[edytuj | edytuj kod]

Tytuł Sezon Odcinki Emisja Główny scenarzysta Reżyseria Przypisy
Faza IV
WandaVision 1 9 Stany Zjednoczone: 15 stycznia 2021 – 5 marca 2021 Disney+
Polska: 14 czerwca 2022 Disney+ 		Jac Schaeffer Matt Shakman [299][300][301][302][303]
Falcon i Zimowy Żołnierz
The Falcon and the Winter Soldier 		1 6 Stany Zjednoczone: 19 marca 2021 – 23 kwietnia 2021 Disney+
Polska: 14 czerwca 2022 Disney+ 		Malcolm Spellman Kari Skogland [304][305][306][307][303]
Loki 1 6 Stany Zjednoczone: 9 czerwca 2021 – 14 lipca 2021 Disney+
Polska: 14 czerwca 2022 Disney+ 		Michael Waldron Kate Herron [308][309][310][311][303]
Hawkeye 1 6 Stany Zjednoczone: 24 listopada 2021 – 22 grudnia 2021 Disney+
Polska: 14 czerwca 2022 Disney+ 		Jonathan Igla Bert & Bertie, Rhys Thomas [312][313][314][315][303]
Moon Knight 1 6 Stany Zjednoczone: 30 marca 2022 – 5 kwietnia 2022 Disney+
Polska: 14 czerwca 2022 Disney+ 		Jeremy Slater Mohamed Diab, Justin Benson, Aaron Moorhead [316][317][318][319][320][303]
Ms. Marvel 1 6 Stany Zjednoczone: 8 czerwca 2022 – 13 lipca 2022 Disney+
Polska: 14 czerwca 2022 – 13 lipca 2022 Disney+ 		Bisha K. Ali Adil El Arbi i Bilall Fallah, Sharmeen Obaid-Chinoy, Meera Menon [321][40][322][323][324]
Mecenas She-Hulk
She-Hulk: Attorney at Law 		1 9 Stany Zjednoczone, Polska: 18 sierpnia 2022 – 13 października 2022 Disney+ Jessica Gao Kat Coiro, Anu Valia [325][321][326][327][324]
Faza V
Tajna inwazja
Secret Invasion 		1 6 Stany Zjednoczone, Polska: 21 czerwca 2023 – 26 lipca 2023 Disney+ Kyle Bradstreet Ali Selim [321][328][329][326][330][16][331]
Loki 2 6 Stany Zjednoczone: 5 października 2023 – 9 listopada 2023 Disney+
Polska: 6 października 2023 – 10 listopada 2023 Disney+ 		Eric Martin Justin Benson, Aaron Moorhead [332][333][16][334][335][310]
Echo 1 5 Stany Zjednoczone, Polska: 10 stycznia 2024 Disney+ Marion Dayre, Catriona McKenzie Sydney Freeland [336][337][338][16][339][340][341]
Agatha: Darkhold Diares 1 9 Stany Zjednoczone, Polska: 2024 Disney+ Jac Schaeffer Jac Schaeffer, Gandja Monteiro [336][342][16][343][344][339]
Ironheart 1 6 BRAK DANYCH Chinaka Hodge Sam Bailey, Angela Barnes [321][345][346][16][347]
Daredevil: Born Again 1 18 BRAK DANYCH Matt Corman, Chris Ord BRAK DANYCH [16][348][349][339]

Seriale animowane[edytuj | edytuj kod]

Tytuł Sezon Odcinki Emisja Główny scenarzysta Reżyseria Przypisy
Faza IV
A gdyby…?
What If…? 		1 9 Stany Zjednoczone: 11 sierpnia 2021 – 6 października 2021 Disney+
Polska: 14 czerwca 2022 Disney+ 		A.C. Bradley Bryan Andrews [40][350][303]
Ja jestem Groot
I am Groot 		1 5 Stany Zjednoczone, Polska: 10 sierpnia 2022 Disney+ Kirsten Lepore [321][351][352][353]
Faza V
Ja jestem Groot
I am Groot 		2 5 Stany Zjednoczone, Polska: 6 września 2023 Disney+ Kirsten Lepore [354][355][356]
A gdyby…?
What If…? 		2 9 Stany Zjednoczone, Polska: 22 – 30 grudnia 2023 Disney+ A.C. Bradley Bryan Andrews [357][358][359][339][360]
3 BRAK DANYCH [359]
X-Men ‘97 1 10 Stany Zjednoczone, Polska: 2024 Disney+ Beau DeMayo Jake Castorena [358][361][362][339]
2 BRAK DANYCH [363]
Spider-Man: Freshman Year 1 BRAK DANYCH Stany Zjednoczone, Polska: 2024 Disney+ Jeff Trammel BRAK DANYCH [358][359]
Marvel Zombies 1 BRAK DANYCH Stany Zjednoczone, Polska: 2024 Disney+ Zeb Wells Bryan Andrews [358][364]
Spider-Man: Sophomore Year 1 BRAK DANYCH [359]

Obsada i postacie powracające[edytuj | edytuj kod]

Stan Lee, twórca wielu postaci Marvel Comics, wystąpił w rolach cameo we wszystkich filmach i serialach FUM do 2019 roku. Ostatnią jego pośmiertną rolą było Avengers: Koniec gry.
 Osobne artykuły: Lista obsady w filmach Filmowego Uniwersum Marvela, Lista obsady w serialach Filmowego Uniwersum Marvela (Marvel Television), Lista obsady w serialach Filmowego Uniwersum Marvela (Marvel Studios) i Lista postaci przedstawionych w Sadze Nieskończoności Filmowego Uniwersum Marvela.

Filmowe Uniwersum Marvela jest pewnego rodzaju ewenementem. Postacie i obsada wchodzące w jego skład pojawiają się zarówno w filmach, krótkometrażówkach Marvel One-Shots i serialach. Swoje role powtarzają ci sami aktorzy.

Wielokrotnie powtarzającymi swoją rolę są: Robert Downey Jr., który zagrał Tony’ego Starka / Iron Mana w trzech solowych filmach: Iron Man (2008), Iron Man 2 (2010) i Iron Man 3 (2013); Chris Evans grający Steve’a Rogersa / Kapitana Amerykę zagrał również w trzech solowych filmach: Kapitan Ameryka: Pierwsze starcie (2011), Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz (2014) i Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (2016) oraz Chris Hemsworth wcielający się w Thora w trzech solowych filmach: Thor (2011), Thor: Mroczny świat (2013) oraz Thor: Ragnarok (2017). Ci trzej aktorzy zagrali w Avengers (2012) i Avengers: Czas Ultrona (2015). Downey Jr. wystąpił ponadto w Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (2016) i razem z Evansem w Spider-Man: Homecoming (2017). Edward Norton, który wystąpił jako Bruce Banner / Hulk w The Incredible Hulk (2008) nie zagrał w Avengers (2012), został on zastąpiony przez Marka Ruffalo, który pojawił się również w Avengers: Czas Ultrona (2015) i Thor: Ragnarok (2017).

Chris Pratt wcielił się w rolę Petera Quilla / Star-Lorda w filmie Strażnicy Galaktyki (2014) i Strażnicy Galaktyki vol. 2 (2017) oraz powróci w Guardians of the Galaxy Vol. 3. Paul Rudd wcielił się w rolę Scotta Langa / Ant-Mana, a Evangeline Lilly zagrała Hope Van Dyne w filmie Ant-Man (2015), powtórzyli oni swoją rolę w Ant-Man i Osa (2018). Rudd pojawił się również w filmie Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (2016). Chadwick Boseman pojawił się w roli T’Challi / Czarnej Pantery w filmach Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (2016) i Czarna Pantera (2018), Benedict Cumberbatch wcielił się w postać Doktora Stephena Strange’a w filmie Doktor Strange (2016) oraz powtórzył swoją rolę w filmie Thor: Ragnarok (2017), a Tom Holland zagrał Petera Parkera / Spider-Mana w filmach Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (2016), Spider-Man: Homecoming (2017) i Spider-Man: Daleko od domu (2019). Brie Larson zagrała Carol Danvers / Kapitan Marvel w filmie Kapitan Marvel (2019).

Downey Jr., Evans, Hemsworth, Ruffalo, Pratt, Boseman, Cumberbatch i Holland zagrali również w filmie Avengers: Wojna bez granic (2018) oraz powrócili w Avengers: Koniec gry (2019), natomiast Lilly, Rudd i Larson pojawili się tylko w Avengers: Koniec gry (2019).

Samuel L. Jackson zagrał epizodycznie postać Nicka Fury’ego w kilku filmach, dołączył do głównej obsady dopiero przy Avengers (2012), powtórzył on swoją rolę w Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz (2014) i Avengers: Czas Ultrona (2015) oraz wystąpił gościnnie w serialu Agenci T.A.R.C.Z.Y. (2013–2014). Inni aktorzy, którzy kilkukrotnie powtarzali swoje role to: Paul Bettany, Don Cheadle, Idris Elba, Jon Favreau, Tom Hiddleston, William Hurt, Scarlett Johansson, Anthony Mackie, Gwyneth Paltrow, Jeremy Renner, Stellan Skarsgård, Cobie Smulders i Sebastian Stan.

Historia i geneza bohaterów często się różni od tej przedstawionej w komiksach. Została zmieniona na potrzeby filmów lub w związku z prawami autorskimi do filmów. Takim przykładem jest rodzeństwo Maximoff – Scarlet Witch i Quicksilver, które w komiksach są dziećmi Magneto i mutantami, natomiast Marvel Studios nie może o tym wspomnieć, ponieważ prawa do tych postaci posiada 20th Century Fox, jak i do pozostałego świata X-Men. W rolę Quicksilvera wcielił się Aaron Taylor-Johnson, a Scarlet Witch zagrała Elizabeth Olsen. Wystąpili oni w Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz (2014) i Avengers: Czas Ultrona (2015). Olsen wystąpiła również w Kapitan Ameryka: Wojna bohaterów (2016) i Avengers: Wojna bez granic (2018) oraz powtórzyła swoją rolę w Avengers: Koniec gry (2019)[365].

Clark Gregg, który wciela się w Phila Coulsona w Iron Man (2008), Iron Man 2 (2010), Thor (2011), Avengers (2012) i Kapitan Marvel (2019), również zagrał w dwóch krótkometrażówkach Marvel One-Shots (2011) i gra w serialu Agenci T.A.R.C.Z.Y. (od 2013). Postać Coulsona została stworzona na potrzeby filmu, a w komiksach pojawiła się dopiero później.

Hayley Atwell wciela się w postać Peggy Carter w Kapitan Ameryka: Pierwsze starcie (2011), krótkometrażówce Marvel One-Shot: Agentka Carter (2013), Kapitan Ameryka: Zimowy żołnierz (2014), Avengers: Czas Ultrona (2015), gościnnie wystąpiła w serialu Agenci T.A.R.C.Z.Y. (2014), gra główną rolę w serialu Agentka Carter (2015–2016) oraz powtórzyła swoją rolę w filmie Ant-Man (2015)[366].

Rolę Howarda Starka, ojca Tony’ego odgrywa trzech aktorów: pierwszy z nich, Gerard Sanders, pojawił się tylko na zdjęciu w Iron Man (2008); John Slattery jest odtwórcą roli dojrzałego Howarda i wystąpił w Iron Man 2 (2010) oraz powtórzył swoją rolę w Ant-Man (2015); natomiast trzeci z nich, Dominic Cooper gra młodszą wersję ojca Tony’ego i wystąpił w Kapitan Ameryka: Pierwsze starcie (2011), krótkometrażówce Marvel One-Shot: Agentka Carter (2013) oraz w serialu Agentka Carter (2015–2016)[367].

Leslie Bibb, która wystąpiła w filmach Iron Man (2008) i Iron Man 2 (2010) jako Christine Everhart zagrała również w fikcyjnym programie informacyjnym WHiH NewsFront (2015–2016).

Główne role w miniserialu platformy Netflix, Defenders, zagrali: Charlie Cox jako Matt Murdock / Daredevil, Krysten Ritter jako Jessica Jones, Mike Colter jako Luke Cage i Finn Jones jako Daniel Rand / Iron Fist[368][369][370]. Cała czwórka aktorów pojawiła się we własnych serialach. W miniserii gościnie wystąpił również Jon Bernthal jako Frank Castle / Punisher, który wcześniej zagrał w serialu Daredevil. Zagrał on również we własnym serialu Punisher. Colter natomiast dodatkowo wystąpił w serialu Jessica Jones[371].

Główne role w serialu Runaways zagrali: Rhenzy Feliz jako Alex Wilder, Lyrica Okano jako Nico Minoru, Virginia Gardner jako Karolina Dean, Ariela Barer jako Gert Yorkes, Gregg Sulkin jako Chase Stein i Allegra Acosta jako Molly Hernandez.

Tytułowe role w serialu Marvel’s Cloak & Dagger zagrają Olivia Holt jako Tandy Bowen / Dagger i Aubrey Joseph jako Tyrone Johnson / Cloak, natomiast w serialu Marvel’s New Warriors w głównych rolach wystąpią: Milana Vayntrub jako Doreen Green / Squirrel Girl, Derek Theler jako Craig Hollis / Mister Immortal, Jeremy Tardy jako Dwayne Taylor / Night Thrasher, Calum Worthy jako Robbie Baldwin / Speedball, Matthew Moy jako Zach Smith / Microbe oraz Kate Comer as Deborah Fields / Debrii.

Dokumenty[edytuj | edytuj kod]

  • Marvel Studios: Assembling a Universe (2014)

Godzinny dokument przedstawiający pracę Marvel Studios nad Filmowym Uniwersum Marvela. Wyemitowany został 18 marca 2014 na antenie ABC.[372] Dokument ten został dołączony do wydania DVD pierwszego sezonu Agentów T.A.R.C.Z.Y.[373]

  • Marvel 75 Years: From Pulp to Pop! (2014)

Godzinny dokument, który został wyemitowany na antenie ABC 4 listopada 2014. Prowadzącą program jest, grająca Agentkę 13, Emily VanCamp. Dokument opowiada o historii Marvela od powstania Marvel Comics w 1939 roku do 2014 roku oraz o najbliższych planach Marvel Entertainment[374].

  • Marvel’s Captain America: 75 Heroic Years (2016)

Godzinny dokument przedstawiający historię Kapitana Ameryki od powstania do współczesności. Został on wyemitowany 19 stycznia 2016 roku na antenie ABC. W dokumencie wystąpili Stan Lee, Joe Quesada, Jeph Loeb i Louis D’Esposito oraz aktorzy produkcji FUM: Clark Gregg, Ming-Na Wen, Chloe Bennet, Chris Evans i Hayley Atwell[375].

  • Marvel Studios: Expanding the Universe (2019)

Kilkuminutowy dokument przedstawiający plany studia na seriale oryginalne dla Disney+. Zadebiutował 12 listopada 2019 roku na Disney+[376] .

  • Legendy Marvela (2021–)
 Osobny artykuł: Legendy Marvela.

Serial dokumentalny przedstawiający sylwetki postaci z produkcji franczyzy. Zadebiutował 8 stycznia 2021 roku na Disney+[377].

  • Assembled (2021–)
 Osobny artykuł: Assembled.

Serial dokumentalny przedstawiający kulisy powstawania seriali oryginalnych Disney+ i filmów kinowych. Zadebiutował 12 marca 2021 roku na Disney+[378].

Komiksy[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Lista komiksów powiązanych z Filmowym Uniwersum Marvela.
Tytuł Liczba
zeszytów 		Data
wydania 		Twórcy Przypis
scenariusz rysunki
Oficjalne „Tie-in MCU”
Iron Man 2: Public Identity 3 28 kwietnia – 12 maja 2010 Joe Casey, Justin Theroux Barry Kitson [379][380][381]
Iron Man 2: Agents of S.H.I.E.L.D. 1 1 października 2010 Joe Casey Tim Green, Felix Ruiz,
Matt Camp 		[382]
Captain America: First Vengeance 8 16 lutego – 20 lipca 2011 Fred Van Lente Neil Edwards, Luke Ross, Rich Elson, Andy Smith, Javi Fernandez [383][384]
The Avengers Prelude: Fury’s Big Week 8 5 lutego – 28 marca 2012 Chris Yost,
Eric Pearson 		Luke Ross, Agustin Padilla [385][386]
The Avengers Prelude: Black Widow Strikes 3 2 maja – 6 czerwca 2012 Fred Van Lente Neil Edwards, Renato Arlem [387][388]
Iron Man 3 Prelude 2 2 stycznia – 6 lutego 2013 Christos Gage, Will Corona Pilgrim Steve Kurth [389][390]
Thor: The Dark World Prelude 2 5 czerwca – 10 lipca 2013 Chris Yost, Craig Kyle Scott Eaton [391][392]
Captain America: The Winter Soldier Infinite Comic 1 28 stycznia 2014 Peter David Rock He-Kim [393]
Guardians Of The Galaxy Prequel Infinite Comic 1 1 kwietnia 2014 Dan Abnett, Andy Lanning Andrea DiVito [394]
Guardians of the Galaxy Prelude 2 2 kwietnia – 28 maja 2014 Wellinton Alves [395][396]
Age of Ultron Prelude – This Scepter’d Isle 1 3 lutego 2015 Will Corona Pilgrim Wellinton Alves [397]
Ant-Man Prelude 2 4 lutego – 4 marca 2015 Miguel Sepulveda [398][399]
Ant-Man – Scott Lang: Small Time 1 3 marca 2015 Wellinton Alves, Daniel Govar [400]
Marvel’s Jessica Jones 1 7 października 2015 Brian Michael Bendis Michael Gaydos [401]
Captain America: Civil War Prelude Infinite Comic 1 10 lutego 2016 Will Corona Pilgrim Szymon Kudranski [402]
Doctor Strange Prelude 2 6 lipca – 24 sierpnia 2016 Jorge Fornés [403][404]
Doctor Strange Prelude Infinite Comic: The Zealot 1 7 września 2016 [405]
Guardians of the Galaxy Prelude 2 4 stycznia – 1 lutego 2017 Chris Allen [406][407]
Spider-Man: Homecoming Prelude 2 1 marca 2017 Todd Nauck [408]
Adaptacje filmów
Iron Man: I Am Iron Man 2 27 stycznia – 24 lutego 2010 Peter David Sean Chen [409][410]
Iron Man 2 2 7 listopada – 5 grudnia 2012 Christos Gage,
Will Corona Pilgrim 		Ramon Rosanas [411][412]
Thor 2 16 stycznia – 20 lutego 2013 Christos Gage Don Ho, Lan Medina [413][414]
Captain America: The First Avenger 2 6 listopada – 11 grudnia 2013 Peter David Wellinton Alves [415][416]
Marvel’s The Avengers 2 24 grudnia 2014 – 7 stycznia 2015 Will Corona Pilgrim Joe Bennett [417][418]
Captain America: Civil War Prelude 4 16 grudnia 2015 – 27 stycznia 2016 Szymon Kudranski,
Lee Ferguson 		[419][420]
Pozostałe”
Iron Man: Fast Friends 2 17 – 30 września 2008 Paul Tobin Ronan Cliquet [421][422]
Iron Man: Security Measures 1 30 września 2008 Christos Gage Hugo Petrus [423]
The Incredible Hulk: The Fury Files 2 9 – 15 października 2008 Frank Tieri Salvadore Espin [424][425]
Nick Fury: Spies Like Us 1 4 grudnia 2008 Joe Caramagna Hugo Petrus [426]
Iron Man 2: Fist of Iron 1 1 lutego 2011 Paul Tobin Patrick Olliffe, Scott Koblish, Khoi Pham [427][428]
Captain America & Thor: Avengers 1 6 lipca 2011 Fred Van Lente Ron Lim [429]
The Avengers Initiative 1 2 maja 2012 [430]
Iron Man: The Coming of the Melter 1 1 maja 2013 Christos Gage [431]
Captain America: Homecoming 1 26 marca 2014 Fred Van Lente Tom Grummett [432]
Guardians of the Galaxy: Galaxy’s Most Wanted 1 2 lipca 2014 Will Corona Pilgrim Andrea Divito [433]
Agents of S.H.I.E.L.D.: The Chase 1 25 lipca 2014 George Kitson Mirko Colak, Neil Edwards, Mirco Pierfederici [434]
Avengers: Operation Hydra 1 22 kwietnia 2015 Will Corona Pilgrim Andrea Di Vito [435]
Ant-Man: Larger Than Life 1 24 czerwca 2015 [436]
Captain America: Road to War 1 20 kwietnia 2016 [437]

Guidebooki[edytuj | edytuj kod]

Tytuł Liczba
zeszytów 		Data
wydania 		Twórcy Przypis
scenariusz okładka
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Iron Man 		1 28 października 2015 Michael O’Sullivan Mike Del Mundo [438]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Incredible Hulk 		1 25 listopada 2015 Pascal Campion,
Mike Del Mundo 		[439]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Iron Man 2 		1 [439]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Thor 		1 23 grudnia 2015 Pascal Campion,
Will Sliney 		[440]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Captain America: The First Avenger 		1 27 stycznia 2016 Mike Del Mundo [441]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s The Avengers 		1 24 lutego 2015 [442]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Iron Man 3 		1 4 maja 2016 Marcos Martin [443]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Thor: The Dark World 		1 [444]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Captain America: The Winter Soldier 		1 25 maja 2016 Mike Del Mundo [445]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Ant-Man 		1 [445]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D. Season One 		1 22 czerwca 2016 [446]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Guardians Of The Galaxy 		1 27 lipca 2016 [447]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Avengers: Age of Ultron 		1 28 września 2016 [448]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D. Season Two 		1 26 października 2016 Marcos Martin [449]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Agent Carter Season One 		1 [450]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D. Season Three 		1 28 grudnia 2016 Mike Del Mundo [451]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Agent Carter Season Two 		1 Dave Johnson [452]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Captain America: Civil War 		1 25 stycznia 2017 Mike Del Mundo [453]
Guidebook to the Marvel Cinematic Universe:
Marvel’s Doctor Strange 		1 29 marca 2017 Marcos Martin [454]

Wpływ na inne studia[edytuj | edytuj kod]

Po sukcesie filmu Avengers z 2012 roku model wspólnego uniwersum stał się powielany przez inne studia posiadające prawa do ekranizacji komiksów oraz książek.

DC Entertainment i Warner Bros.
 Osobne artykuły: DC Extended Universe i Arrowverse.

W październiku 2012 roku Warner Bros. rozpoczął przygotowania do wspólnego uniwersum[455]. Pierwszym filmem był Człowiek ze stali z 2013 roku[456]. W lipcu 2014 roku, szef DC Geoff Johns, potwierdził, że seriale Arrow i Flash nie będą częścią uniwersum filmowego[457]. Seriale te stworzyły oddzielnie rozwijane uniwersum, Arrowverse. W październiku 2014 roku studio przedstawiło plany dziewięciu kolejnych filmów zapowiedzianych na lata 2016–2020[458].

20th Century Fox
 Osobny artykuł: Uniwersum X-Men (franczyza 20th Century Fox).

W listopadzie 2012 roku, 20th Century Fox ogłosiło plany stworzenia własnego wspólnego uniwersum, na podstawie posiadanych praw do adaptacji komiksów Marvel Comics serii X-Men i Fantastyczna Czwórka. Mark Millar został producentem nadzorującym projekt[459]. Jednak w maju 2014 roku, Simon Kinberg, scenarzysta Fantastycznej Czwórki, stwierdził, że film nie będzie w tym samym uniwersum co reszta filmów X-Men[460].

Sony Pictures
 Osobny artykuł: Spider-Man w filmie.

W listopadzie 2013 roku szefowa Sony Pictures Entertainment, Amy Pascal ogłosiła, że studio zamierza rozszerzyć uniwersum serii Niesamowity Spider Man o spin-offy na wzór Filmowego Uniwersum Marvela[461][462]. Jednak w lutym 2015 roku w związku z niezadowalającym wynikiem filmu Niesamowity Spider-Man Sony razem z Marvel Studios ogłosiło warunki umowy licencyjnej między studiami, która włącza postać Spider-Mana oraz filmy z tym bohaterem do Filmowego Uniwersum Marvela[11].

Wpływ na kulturę[edytuj | edytuj kod]

We wrześniu 2014 roku Uniwersytet Baltimore ogłosił kurs rozpoczynający się w semestrze letnim 2015 roku dotyczący Filmowego Uniwersum Marvela, prowadzony przez Arnolda Blumberga[463].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Franczyzy kinowe, które zarobiły miliardy dolarów. Puls Biznesu. [dostęp 2011-10-11]. (pol.).
  2. ↑ Joe: Marvel Cinematic Universe Is Now Highest Grossing Movie Franchise In The World. ComicBook. [dostęp 2015-05-03]. (ang.).
  3. ↑ Marvel Cinematic Universe. Box Office Mojo. [dostęp 2019-05-28]. (ang.).
  4. ↑ a b Ben Fritz, Dana Harris: Paramount pacts for Marvel pix. Variety. [dostęp 2005-04-27]. (ang.).
  5. ↑ a b Devin Leonard: The Pow! Bang! Bam! Plan to Save Marvel, Starring B-List Heroes. Bloomberg. [dostęp 2014-04-03]. (ang.).
  6. ↑ Mark Beall: Marvel Avengers Update. MovieFone. [dostęp 2006-09-14]. (ang.).
  7. ↑ Alan Orange: Marvel’s Kevin Feige on the Future of ‘The Avengers’, ‘Thor’, ‘Ant Man’, ‘Doctor Strange’, and ‘Captain America’!. Movie Web. [dostęp 2009-06-05]. (ang.).
  8. ↑ Edward Douglas: Exclusive: Marvel Studios Production Head Kevin Feige. Super Hero Hype. [dostęp 2010-04-26]. (ang.).
  9. ↑ H. Shaw-Williams: Kevin Feige On ‘Iron Man 3′ And The Shared Marvel Movie Universe. Screen Rant. [dostęp 2014-04-30]. (ang.).
  10. ↑ Marcin Pietrzyk: Oto pełna Faza Trzecia kinowego uniwersum Marvela. Filmweb. [dostęp 2014-10-29]. (pol.).
  11. ↑ a b c Marvel: Sony Pictures Entertainment Brings Marvel Studios Into The Amazing World Of Spider-Man. marvel.com. [dostęp 2015-02-10]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  12. ↑ Kim Masters, Matthew Belloni: Marvel Shake-Up: Film Chief Kevin Feige Breaks Free of CEO Ike Perlmutter (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2015-08-31]. (ang.).
  13. ↑ Devin Faraci: The Marvel Creative Committee Is Over. BirthMovieDeath.com. [dostęp 2015-09-02]. (ang.).
  14. ↑ The Walt Disney Company To Acquire Twenty-First Century Fox, Inc., After Spinoff Of Certain Businesses, For $52.4 Billion In Stock. The Walt Disney Company. [dostęp 2017-12-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  15. ↑ Jacob Hall: Kevin Feige Calls the First 22 Movies in the MCU “The Infinity Saga,” Says ‘Endgame’ Will Focus on the Original Core Avengers. /Film. [dostęp 2019-03-18]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  16. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Aaron Couch, Borys Kit: Marvel’s Kevin Feige Unveils Phase 5 Plans, New ‘Avengers’ Movies at Comic-Con. The Hollywood Reporter. [dostęp 2022-07-23]. (ang.).
  17. ↑ Nikki Finke: PARAMOUNT-MARVEL DEAL: Paramount To Distribute Next Five Marvel Films. Deadline. [dostęp 2008-09-29]. (ang.).
  18. ↑ Marvel: THE INCREDIBLE HULK TO SMASH INTO THEATERS JUNE 13, 2008. marvel.com. [dostęp 2006-11-06]. (ang.).
  19. ↑ Kim Masters, Jay Fernandez: Disney to Distribute Marvel’s 'The Avengers,' 'Iron Man 3'. The Hollywood Reporter. [dostęp 2010-10-18]. (ang.).
  20. ↑ Andy Fixmer, Sarah Rabil: Disney’s Marvel Buy Traps Hollywood in Spider-Man Web (Update2). Bloomberg. [dostęp 2009-09-01]. (ang.).
  21. ↑ Nikki Finke: Disney Completes Purchase Of Marvel Home Entertainment Distribution Rights. Deadline. [dostęp 2013-07-02]. (ang.).
  22. ↑ a b Anthony Breznican: 'Marvel One-Shot: Agent Carter’ -- FIRST LOOK at poster and three photos from the new short!. Entertainment Weekly. [dostęp 2013-07-11]. (ang.).
  23. ↑ Elizabeth Wagmeister: Marvel’s Mockingbird Series Starring Adrianne Palicki Lands ABC Pilot Order (EXCLUSIVE). Variety. [dostęp 2015-08-20]. (ang.).
  24. ↑ Nellie Andreeva: Marvel Comics ‘Damage Control’ Adapted As Comedy TV Series By ABC. Deadline. [dostęp 2015-10-02]. (ang.).
  25. ↑ Kate Stanhope: ABC Prepping Marvel Comedy ‘Damage Control’. The Hollywood Reporter. [dostęp 2015-10-02]. (ang.).
  26. ↑ Twerri Schwartz: SECOND MARVEL COMEDY IN DEVELOPMENT AT ABC. IGN. [dostęp 2015-01-11]. (ang.).
  27. ↑ Lesley Goldberg: ‘Agent Carter’ Canceled at ABC; ‘Marvel’s Most Wanted’ Not Moving Forward at ABC. The Hollywood Reporter. [dostęp 2015-05-12]. (ang.).
  28. ↑ Elizabeth Wagmeister: ‘Marvel’s Most Wanted’ Not Going Forward at ABC. Variety. [dostęp 2016-05-12]. (ang.).
  29. ↑ Marcin Pietrzyk: Telewizyjny „Daredevil” będzie 13-godzinnym filmem. Filmweb. [dostęp 2014-05-13]. (pol.).
  30. ↑ a b Terri Schwartz: Netflix announces 'Daredevil,' 'Bloodline,' ‘Kimmy Schmidt’ premiere dates. Zap2It. [dostęp 2015-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-07-06)]. (ang.).
  31. ↑ Michael Ausiello: Punisher Spinoff Starring Jon Bernthal in Development at Netflix. TV Line. [dostęp 2016-01-16]. (ang.).
  32. ↑ a b NETFLIX ORDERS ‘MARVEL’S THE PUNISHER’ TO SERIES. marvel.com. [dostęp 2016-04-29]. (ang.).
  33. ↑ a b Elizabeth Wagmeister: Freeform Greenlights Marvel Romance Superhero Series ‘Cloak and Dagger’ (EXCLUSIVE). Variety. [dostęp 2016-04-07]. (ang.).
  34. ↑ a b ‘MARVEL’S RUNAWAYS’ HEADED TO HULU. marvel.com. [dostęp 2016-08-17]. (ang.).
  35. ↑ Michael Ausiello: Squirrel Girl on TV? Marvel Developing New Warriors Comedy Series. TV Line. [dostęp 2016-08-30]. (ang.).
  36. ↑ a b ‘Marvel’s The Inhumans’ Coming to IMAX & ABC in 2017. marvel.com. [dostęp 2016-11-14]. (ang.).
  37. ↑ Aaron Couch: Marvel’s Kevin Feige Promises „Major Storylines” for Disney+ Shows. The Hollywood Reporter. [dostęp 2019-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-12)]. (ang.).
  38. ↑ Joe Otterson: Hawkeye Series Starring Jeremy Renner in the Works at Disney+ (Exclusive). Variety. [dostęp 2019-04-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-21)]. (ang.).
  39. ↑ a b c d e f Aaron Couch: Marvel Unveils Post-'Endgame’ Slate with ‘Eternals’, ‘Shang-Chi’ and Multiple Sequels. The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-07-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-06)]. (ang.).
  40. ↑ a b c D23 Expo 2019: New Marvel Studios Shows on Disney+ Announced. marvel.com. [dostęp 2019-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-18)]. (ang.).
  41. ↑ a b Lesley Goldberg: 'Ghost Rider,' ‘Helstrom’ Marvel Live-Action Dramas a Go at Hulu. The Hollywood Reporter. [dostęp 2019-05-01]. (ang.).
  42. ↑ Thomas Polito: EXCLUSIVE: MARVEL’S ‘NEW WARRIORS IS DEAD; SUPERHERO SHOW FAILS TO FIND A NEW HOME. thegww.com. [dostęp 2019-09-01]. (ang.).
  43. ↑ Nellie Andreeva: ‘Marvel’s Ghost Rider’ Live-Action Series Not Going Forward At Hulu. Deadline Hollywood. [dostęp 2019-09-25]. (ang.).
  44. ↑ Josh Wigler: Joe Quesada Outlines Plans For ‘Marvel Cinematic Universe’ Comics With Movie Creators. MTV. [dostęp 2010-11-01]. (ang.).
  45. ↑ Marc Graser: How Marvel is Turning to Short Films to Sell More DVDs, Blu-rays. Variety. [dostęp 2013-07-23]. (ang.).
  46. ↑ Brian Gallagher: Marvel Studios Considering Animated Movie & TV Tie-Ins?. MovieWeb. [dostęp 2015-04-03]. (ang.).
  47. ↑ Iron-Clad date: May 2, 2008. marvel.com. [dostęp 2006-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  48. ↑ Rozchwytywany Robert Downey Jr.. canalplus.pl. [dostęp 2019-05-26]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  49. ↑ Iron Man Aussie Premiere Pics. SuperHeroHype. [dostęp 2008-04-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  50. ↑ Borys Kit: Marvel Studios outlines slew of superhero titles. The Hollywood Reporter. [dostęp 2006-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-11)]. (ang.).
  51. ↑ Marvel: The Incredible Hulk to smash into theaters June 13, 2008. marvel.com. [dostęp 2006-10-06]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  52. ↑ Incredible Hulk - zapowiedź. gram.pl. [dostęp 2008-05-06]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  53. ↑ Brian Lowry: Iron Man 2. Variety. [dostęp 2010-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  54. ↑ Odkryto tajemnicę Iron Man 2. fdb.pl. [dostęp 2009-12-28]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  55. ↑ „Iron Man 2” Premiere. CBS News. [dostęp 2010-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  56. ↑ Iron Man 2 wraps on schedule. marvel.com. [dostęp 2009-07-18]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  57. ↑ Skyjoker: On the Spot: Kenneth Branagh’s THOR World Premiere in Sydney!. Spotlight Report. [dostęp 2011-04-18]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  58. ↑ Chris Hemsworth i Tom Hiddleston znów jako Thor i Loki. Wirtualna Polska. [dostęp 2010-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  59. ↑ THOR MOVIE: NEW THOR AND MJOLNIR PIC. marvel.com. [dostęp 2010-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  60. ↑ Zdjęcia do kontynuacji Kapitana Ameryki w marcu. Onet.pl. [dostęp 2012-09-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-26)]. (pol.).
  61. ↑ Kirk Honeycutt: Captain America: The First Avenger: Film Review. The Hollywood Reporter. [dostęp 2011-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  62. ↑ Daniel Tovrov: 'Captain America: The First Avenger' Premieres in LA [PHOTOS]. International Business Times. [dostęp 2011-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  63. ↑ Jan Bolanowski: Avengers zarobiło rekordową sumę w USA. Polska premiera 11 maja. Forsal.pl. [dostęp 2012-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-26)]. (pol.).
  64. ↑ Marvel’s The Avengers begins production. marvel.com. [dostęp 2011-04-26]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  65. ↑ Michael O’Connell: Marvel Sets 'The Avengers' World Premiere for April 11. The Hollywood Reporter. [dostęp 2012-03-16]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  66. ↑ Germain Lussier: Marvel’s Iron Man 3 Flies Into IMAX 3D. marvel.com. [dostęp 2013-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  67. ↑ IRON MAN 3 – premiera w Polsce już 9 maja 2013!. Eska.pl. [dostęp 2013-05-09]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  68. ↑ Gwyneth Paltrow At The 'Iron Man 3' Red Carpet Premiere: Pepper Potts Goes Floral (PHOTOS). The Huffington Post. [dostęp 2013-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  69. ↑ Marvel’s Thor: The Dark World Thunders Into IMAX 3D. marvel.com. [dostęp 2013-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  70. ↑ Premiery kinowe listopad 2013. Co nowego w kinach 8 listopada?. Eska.pl. [dostęp 2013-11-08]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  71. ↑ Mingle with the stars at the premiere of Thor: The Dark World. The Sun. [dostęp 2013-10-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  72. ↑ Scarlett Johansson w nowym filmie Kapitan Ameryka w kinach 26 marca.. Eska.pl. [dostęp 2014-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  73. ↑ CAPTAIN AMERICA: THE WINTER SOLDIER BEGINS FILMING. marvel.com. [dostęp 2013-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  74. ↑ Ryan Penagos: MARVEL TAKES OVER HOLLYWOOD FOR THE CAPTAIN AMERICA: THE WINTER SOLDIER WORLD PREMIERE. marvel.com. [dostęp 2014-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-13)]. (ang.).
  75. ↑ 1 sierpnia 2014 r. premiera filmu „Strażnicy galaktyki”. Wirtualnemedia.pl. [dostęp 2014-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  76. ↑ Marvel Studios Begins Production on Guardians of the Galaxy. marvel.com. [dostęp 2013-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  77. ↑ Taryn Ryder: On the Red Carpet at the 'Guardians of the Galaxy' Premiere. Yahoo. [dostęp 2014-07-22]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  78. ↑ Maria Szilagyi: Nadchodzi „Avengers: Czas Ultrona"! Premiera 7 maja. telemagazyn.pl. [dostęp 2015-05-08]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  79. ↑ Germain Lussier: Julie Delpy and Linda Cardellini Are In ‘Avengers: Age of Ultron’. /Film. [dostęp 2015-04-01]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  80. ↑ Marvel Studios Announces Filming of Marvel’s Avengers: Age of Ultron in South Korea. marvel.com. [dostęp 2014-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  81. ↑ Maria Szilagyi: „Ant-Man” - nowa postać Marvela w kinach od 17 lipca. telemagazyn.pl. [dostęp 2015-07-17]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  82. ↑ Ant-Man Micro-Tech Challenge: Learn More. [dostęp 2015-06-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-02-06)]. (ang.).
  83. ↑ PRODUCTION BEGINS ON MARVEL’S ANT-MAN. marvel.com. [dostęp 2014-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  84. ↑ Jeff Sneider: Marvel’s ‘Ant-Man’ Resolves Writing Credit Dispute (Exclusive). The Wrap. [dostęp 2015-04-22]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  85. ↑ a b c Rebecca Ford, Borys Kit: Marvel Reveals Complete Phase 3 Plans, Dates 'Black Panther,' 'Inhumans,' 'Avengers: Infinity War'. The Hollywood Reporter. [dostęp 2014-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  86. ↑ Marvel Studios Begins Production on Marvel’s 'Captain America: Civil War'. marvel.com. [dostęp 2015-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  87. ↑ Brian Truitt: Exclusive: Marvel launches program for girl scientists. USA Today. [dostęp 2016-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  88. ↑ Kapitan Ameryka 3 z nowym Spider-Manem! Świeży zwiastun filmu Kapitan Ameryka: Wojna Bohaterów. Eska.pl. [dostęp 2016-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  89. ↑ Adam Siennica: Doktor Strange szybciej w Polsce niż w USA!. NaEkranie.pl. [dostęp 2016-06-09]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  90. ↑ Karen Chu: 'Doctor Strange' Director Addresses Whitewashing Controversy. The Hollywood Reporter. [dostęp 2016-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  91. ↑ Peter Debruge: Film Review: ‘Doctor Strange’. Variety. [dostęp 2016-10-23]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  92. ↑ Strażnicy Galaktyki vol. 2 – James Gun ukazał sesję nagraniową muzyki do filmu!. Movies Room. [dostęp 2017-01-25]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  93. ↑ Jessica Chandra: 8 WEIRD AND WONDERFUL THINGS THAT HAPPENED AT THE 'GUARDIANS OF THE GALAXY VOL. 2' TOKYO PREMIERE. cosmopolitan.com.au. [dostęp 2017-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-28)]. (ang.).
  94. ↑ Marvel: Marvel Studios Begins Production on Marvel’s 'Guardians of the Galaxy Vol. 2'. marvel.com. [dostęp 2016-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  95. ↑ Marc Storm: SDCC 2016: 'SPIDER-MAN: HOMECOMING' INTRODUCES ITS VILLAIN. marvel.com. [dostęp 2016-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  96. ↑ Rebecca Ford: 'Jumanji' Release Date Pushed, 'Spider-Man' Shifts. The Hollywood Reporter. [dostęp 2016-01-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  97. ↑ Spider-Man: The Homecoming Premiere, LA. Average Socialite. [dostęp 2017-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  98. ↑ Robert Skowroński: Co z wujkiem Benem w „Spider-Man: Homecoming”?. Antyradio. [dostęp 2017-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  99. ↑ Marc Storm: Marvel Studios Schedules New Release Dates for 4 Films. marvel.com. [dostęp 2015-02-10]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  100. ↑ Marc Storm: Marvel Studios Confirms Stellar New Cast Members of the Highly Anticipated 'Thor: Ragnarok'. marvel.com. [dostęp 2016-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  101. ↑ Matt Zoller Seitz: Thor: Ragnarok. RogerEbert.com. [dostęp 2017-11-03]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  102. ↑ Coming up from the USA TODAY Network: College football rankings, 'Thor: Ragnarok' premiere and more. USA Today. [dostęp 2017-10-09]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  103. ↑ Marvel znów szokuje, czyli „Thor: Ragnarok” pełne gwiazd. Zobacz zdjęcia z kultowej produkcji. Dziennik Gazeta Prawna. [dostęp 2017-11-10]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  104. ↑ a b c Marc Strom: MARVEL STUDIOS PHASE 3 UPDATE. marvel.com. [dostęp 2015-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  105. ↑ Czarna Pantera staje w obronie świata. TVN24.pl. [dostęp 2017-10-16]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  106. ↑ BLACK PANTHER PREMIERE, LA. Average Socialite. [dostęp 2018-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  107. ↑ Marc Storm: MARVEL STUDIOS BEGINS PRODUCTION ON 'BLACK PANTHER'. marvel.com. [dostęp 2017-01-26]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  108. ↑ Eric Goldman: MARVEL STUDIOS' 'AVENGERS: INFINITY WAR' OpenING ON APRIL 27. marvel.com. [dostęp 2018-03-01]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  109. ↑ Christine Dinh: THE AVENGERS REASSEMBLE ON THE SET OF 'AVENGERS: INFINITY WAR' TO TAKE ON THANOS. marvel.com. [dostęp 2018-03-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  110. ↑ „Avengers: wojna bez granic”. O tym zwiastunie się mówi. Dziennik Gazeta Prawna. [dostęp 2017-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  111. ↑ a b Marc Storm: Joe & Anthony Russo to Direct 2-Part Marvel’s 'Avengers: Infinity War' Event. marvel.com. [dostęp 2015-04-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  112. ↑ a b Devin Faraci: Markus & McFeely Will Write INFINITY WAR. BadassDigest.com. [dostęp 2015-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  113. ↑ Owen Gleiberman: Film Review: ‘Ant-Man and the Wasp’. Variety. [dostęp 2018-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  114. ↑ ANT-MAN AND THE WASP PRAWDOPODOBNIE BĘDZIE KOMEDIĄ ROMANTYCZNĄ. IGN. [dostęp 2017-12-04]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  115. ↑ ANT-MAN & THE WASP PREMIERE, LA. Average Socialite. [dostęp 2018-06-10]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  116. ↑ Owen Gleiberman: Film Review: ‘Captain Marvel’. Variety. [dostęp 2019-03-05]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  117. ↑ Bartosz Kęprowski: Captain Marvel - lista potencjalnych reżyserów!. Movies Room. [dostęp 2016-08-26]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  118. ↑ Lisa Keddie, Marie-Louise Gumuchian, Leslie Adler: 'Captain Marvel' stars roll out female-led action flick in London. Reuters. [dostęp 2019-02-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  119. ↑ Avengers: Endgame Premiere, LA. Average Socialite. [dostęp 2019-04-14]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  120. ↑ Mateusz Chrzczonowski: Znamy daty premier filmów IV fazy MCU aż do 2022 roku!. Movies Room. [dostęp 2018-03-02]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  121. ↑ Sandy Shaefer: Spider-Man: Far From Home Release Date Moves Up 3 Days. Screen Rant. [dostęp 2019-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  122. ↑ SPIDERMAN: FAR FROM HOME PREMIERE, LA. Average Socialite. [dostęp 2019-05-12]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  123. ↑ Spider-Man: Daleko od domu - premiera, zwiastun, obsada. Kiedy w kinach?. Eska.pl. [dostęp 2019-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
  124. ↑ Owen Gleiberman: Film Review: ‘Spider-Man: Far From Home’. Variety. [dostęp 2019-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  125. ↑ Allie Gemmill: Alexandre Desplat to Score ‘Black Widow’, a Fact Casually Revealed in the Latest Trailer. Collider. [dostęp 2020-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-15)]. (ang.).
  126. ↑ Borys Kit: 'Black Widow' Movie Finds Director in Cate Shortland (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-07-12]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  127. ↑ a b Rebecca Rubin: ‘Black Widow,’ ‘Cruella’ to Debut on Disney Plus and in Theaters as Disney Shifts Dates for Seven Films. Variety. [dostęp 2021-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-23)]. (ang.).
  128. ↑ a b c Filmowe premiery przyspieszone. Co zobaczymy w kinie za tydzień?. Onet.pl. [dostęp 2021-05-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-15)]. (pol.).
  129. ↑ Mindy Burrows: 'Black Widow' screening rolls out the red carpet for London film fans. Reuters. [dostęp 2021-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-29)]. (ang.).
  130. ↑ Mike Fleming Jr: ‘Shang-Chi’ Marvel’s First Asian Film Superhero Franchise; Dave Callaham Scripting, Search On For Director Of Asian Descent. Deadline Hollywood. [dostęp 2018-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  131. ↑ Aaron Couch, Borys Kit: Marvel’s 'Shang-Chi' Sets Director Destin Daniel Cretton. The Hollywood Reporter. [dostęp 2019-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  132. ↑ Rachel Paige: ‘Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings’: Watch the New Teaser Trailer Now. marvel.com. [dostęp 2021-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-22)]. (ang.).
  133. ↑ Shang-Chi and the Legend of the Ten Rings Premiere. AverageSocialite. [dostęp 2021-08-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-16)]. (ang.).
  134. ↑ Ethan Anderton: Why Does Marvel’s ‘Eternals’ Poster Credit Chloé Zhao With Two Writing Credits?. /Film. [dostęp 2021-05-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-24)]. (ang.).
  135. ↑ Borys Kit: Marvel Studios' 'The Eternals' Finds Its Director With Chloe Zhao. The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-09-21]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  136. ↑ Umberto Gonzalez, Brian Welk: Disney Pushes ‘Black Widow’ Back to 2021. The Wrap. [dostęp 2020-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-23)]. (ang.).
  137. ↑ Eternals Premiere, LA. Average Socialite. [dostęp 2021-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-13)]. (ang.).
  138. ↑ Brent Lang: Spider-Man Will Stay in the Marvel Cinematic Universe. Variety. [dostęp 2019-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  139. ↑ Mike Fleming Jr: Next Post-‘Spider-Man’ Skirmish For Sony & Disney: A Tug Of War Over ‘Spider-Man’ Helmer Jon Watts?. Deadline Hollywood. [dostęp 2019-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  140. ↑ Jordan Moreau: ‘Spider-Man: Far From Home’ Sequel Delayed to December 2021. Variety. [dostęp 2020-07-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-24)]. (ang.).
  141. ↑ Ruben V. Nepales: Tom Holland excited to shoot ‘Spider-Man 3,’ says story is ‘absolutely ‘insane’. Inquirer. [dostęp 2020-03-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-02)]. (ang.).
  142. ↑ Spider-Man: No Way Home. United International Pictures. [dostęp 2021-02-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-01)]. (pol.).
  143. ↑ Gregory Lawrence: Exclusive: 'Spider-Man: No Way Home' Run Time Revealed. Collider. [dostęp 2021-12-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-09)]. (ang.).
  144. ↑ Borys Kit: Scott Derrickson Returning to Direct 'Doctor Strange' Sequel (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-12-11]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  145. ↑ Borys Kit: 'Doctor Strange 2' Lands New Writer in 'Loki' Show Creator (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2020-02-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-24)]. (ang.).
  146. ↑ Brent Lang: ‘Doctor Strange in the Multiverse of Madness’ Director Scott Derrickson Drops Out (EXCLUSIVE). Variety. [dostęp 2020-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-10)]. (ang.).
  147. ↑ a b Rachel Paige: Update: Marvel Studios Upcoming Films Release Dates. marvel.com. [dostęp 2021-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-18)]. (ang.).
  148. ↑ Chris Evangelista: Sam Raimi Confirms He’s Directing ‘Doctor Strange in the Multiverse of Madness’. /Film. [dostęp 2020-04-15]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  149. ↑ a b c d Mateusz Zaczyk: Polskie daty premier filmów Disneya na 2022 rok. „Thor 4” i „Czarna Pantera 2” z tytułami. Filmożercy. [dostęp 2021-10-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-20)]. (pol.).
  150. ↑ Doctor Strange in the Multiverse of Madness Premiere, LA. Average Socialite. [dostęp 2022-02-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-23)]. (ang.).
  151. ↑ Borys Kit: Taika Waititi to Direct 'Thor 4' (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2019-07-16]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  152. ↑ a b c d Ant-Man 3 Is Called Ant-Man and the Wasp: Quantumania, Blade Gets Status Update. IGN. [dostęp 2020-12-11]. (ang.).
  153. ↑ Thor: Love and Thunder Premiere, LA. Average Socialite. [dostęp 2022-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-29)]. (ang.).
  154. ↑ Nellie Andreeva: Marvel’s ‘Werewolf by Night’ Halloween Special Starring Gael Garcia Bernal & Laura Donnelly Gets Premiere Date & Trailer. Deadline Hollywood. [dostęp 2022-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-11)]. (ang.).
  155. ↑ Adam Bernhardt: WandaVision and Moon Knight Writer Confirms They Co-Wrote Marvel’s Werewolf by Night. Comic Book. [dostęp 2022-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-13)]. (ang.).
  156. ↑ Borys Kit: Ryan Coogler Signs On to Write and Direct 'Black Panther' Sequel (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-10-11]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  157. ↑ Terri Schwartz: Black Panther 2 Won't Recast Chadwick Boseman as T'Challa. IGN. [dostęp 2020-12-11]. (ang.).
  158. ↑ Samantha Bergeson: ‘Black Panther: Wakanda Forever’ First Reactions: Marvel’s ‘Most Intimate and Heartfelt’ Movie. Indie Wire. [dostęp 2022-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-27)]. (ang.).
  159. ↑ Adam Chitwood: James Gunn Says the ‘Guardians of the Galaxy Holiday Special’ Contains "Stuff You Need to Learn Before ‘Vol. 3’”. Collider. [dostęp 2021-07-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-12)]. (ang.).
  160. ↑ Ethan Anderton: The Guardians of the Galaxy Holiday Special Coming Before Vol. 3. /Film. [dostęp 2020-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-08-27)]. (ang.).
  161. ↑ Meredith Woerner: Guardians of the Galaxy Kidnap Kevin Bacon in ‘Holiday Special’ Trailer, Coming in November. Variety. [dostęp 2022-10-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-26)]. (ang.).
  162. ↑ Borys Kit: 'Ant-Man 3' Finds its Writer With 'Rick and Morty' Scribe (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2020-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  163. ↑ a b c Christine Dinh: Marvel Studios Celebrates the Movies. marvel.com. [dostęp 2021-05-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-03)]. (ang.).
  164. ↑ a b Anthony D’Alessandro: ‘Ant-Man and the Wasp: Quantumania’ & ‘The Marvels’ Swap Release Dates. Deadline Hollywood. [dostęp 2022-04-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-29)]. (ang.).
  165. ↑ Watch the ‘Ant-Man and The Wasp: Quantumania’ Red Carpet Premiere Livestream on February 6, 2023!. marvel.com. [dostęp 2023-01-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-31)]. (ang.).
  166. ↑ a b Mateusz Zaczyk: Polskie daty premier nowych filmów Disneya na 2023 i 2024 rok. „Nawiedzony dwór”, spin-off „Króla lwa” i filmy Marvela. Filmożercy. [dostęp 2022-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-19)]. (pol.).
  167. ↑ Riley Utley: Guardians Of The Galaxy Vol. 3 Has Finally Screened, See What People Are Saying About James Gunn's Trilogy Capper. Cinema Blend. [dostęp 2023-04-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-04-23)]. (ang.).
  168. ↑ Borys Kit: 'Captain Marvel 2' in the Works With 'WandaVision' Writer (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2020-01-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-27)]. (ang.).
  169. ↑ Justin Kroll: ‘Captain Marvel 2’: ‘Candyman’s Nia DaCosta To Direct Sequel. Deadline Hollywood. [dostęp 2020-08-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-07)]. (ang.).
  170. ↑ Patrick Hipes: ‘Captain Marvel 2’: ‘Ms. Marvel’ Star Iman Vellani, Teyonah Parris Join Cast. Deadline Hollywood. [dostęp 2020-12-10]. (ang.).
  171. ↑ Aaron Couch: Disney Pushes ‘The Marvels’ Out of Summer. The Hollywood Reporter. [dostęp 2023-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-02-17)]. (ang.).
  172. ↑ Emily Zogbi: The Marvels Adds She-Hulk, Comic Book Writer Zeb Wells. CBR.com. [dostęp 2023-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-03)]. (ang.).
  173. ↑ Carolyn Giardina: ‘The Marvels’ to Take Over Las Vegas Sphere (Exclusive). The Hollywood Reporter, 2023-11-07. [dostęp 2023-11-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-11-08)]. (ang.).
  174. ↑ Michał Jarecki: Pierwszy zwiastun "The Marvels" nastraja optymistycznie! 5. faza MCU może okazać się znacznie ciekawsza. Spider’s Web, 2023-04-11. [dostęp 2023-11-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-06-03)]. (pol.).
  175. ↑ Kofi Outlaw: Disney Announces Major Marvel Movie Release Date Change. Comic Book. [dostęp 2022-09-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-15)]. (ang.).
  176. ↑ Anthony D’Alessandro: Hugh Jackman Returning As Wolverine In ‘Deadpool 3’, Pic Sets Fall 2024 Release. Deadline Hollywood. [dostęp 2022-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-27)]. (ang.).
  177. ↑ Ethan Shanfeld: Shawn Levy to Direct ‘Deadpool 3’ Starring Ryan Reynolds. Variety. [dostęp 2022-03-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-22)]. (ang.).
  178. ↑ a b c d e Anthony D’Alessandro: Marvel’s ‘Deadpool 3’ Moves To July 2024 & ‘Captain America: Brave New World’ To 2025 As Disney Shakes Up Schedule Due To Actors Strike. Deadline Hollywood, 2023-11-10. [dostęp 2023-11-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-11-10)]. (ang.).
  179. ↑ Borys Kit, Aaron Couch: 'Captain America 4' in the Works With 'Falcon and the Winter Soldier’ Showrunner Malcolm Spellman (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2021-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-23)]. (ang.).
  180. ↑ Borys Kit: Captain America 4’ Finds Its Director in Filmmaker Julius Onah (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2022-07-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-07-16)]. (ang.).
  181. ↑ Ian Sandwell: Fantastic Four confirms new director – but no cast announcements. Digital Spy. [dostęp 2022-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-10)]. (ang.).
  182. ↑ Justin Kroll: ‘Fantastic Four’: Jeff Kaplan & Ian Springer To Write New Film For Marvel Studios. Deadline Hollywood. [dostęp 2022-09-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-21)]. (ang.).
  183. ↑ Borys Kit: ‘Fantastic Four’ Movie Gets New Writer with ‘Avatar 2’ Scribe Josh Friedman (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2023-03-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-31)]. (ang.).
  184. ↑ Justin Kroll: Marvel’s ‘Thunderbolts’ Movie Taps Jake Schreier As Director. Deadline Hollywood. [dostęp 2022-05-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-16)]. (ang.).
  185. ↑ Rachel Seo: Marvel’s ‘Thunderbolts’ Adds ‘Beef’ Creator Lee Sung Jin as Writer (EXCLUSIVE). Variety. [dostęp 2023-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-30)]. (ang.).
  186. ↑ Borys Kit: Marvel’s 'Blade' Movie Finds Its Writer in 'Watchmen' Scribe (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2021-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-06)]. (ang.).
  187. ↑ Aaron Couch, Borys Kit: Marvel’s ‘Blade’ Loses Director Bassam Tariq (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2022-09-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-09-28)]. (ang.).
  188. ↑ Borys Kit: Marvel’s ‘Blade’ Finds New Director With ‘Lovecraft Country’ Helmer Yann Demange. The Hollywood Reporter. [dostęp 2022-11-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-11-21)]. (ang.).
  189. ↑ a b Pamela McClintock, Aaron Couch: ‘Avatar 3’ Pushed a Year to 2025, Two ‘Star Wars’ Movies Head for 2026 and ‘Avengers’ Films Delayed. The Hollywood Reporter, 2023-06-13. [dostęp 2023-06-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-06-13)]. (ang.).
  190. ↑ Justin Kroll: ‘Avengers: Secret Wars’: Michael Waldron Tapped To Pen Upcoming Installment For Marvel Studios. Deadline Hollywood. [dostęp 2022-10-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-10-03)]. (ang.).
  191. ↑ Cindy White: Exclusive: Thor DVD and Blu-ray Details. IGN. [dostęp 2011-07-11]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  192. ↑ Thor 3D. interia.pl. [dostęp 2021-02-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-09-26)]. (pol.).
  193. ↑ a b Marvel One-Shots: Expanding the Cinematic Universe. marvel.com. [dostęp 2011-08-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-22)]. (ang.).
  194. ↑ Brendan Bettinger: Watch "A Funny Thing Happened on the Way to Thor’s Hammer" from Captain America Blu-ray/DVD. Collider. [dostęp 2011-10-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-11)]. (ang.).
  195. ↑ Captain America: Pierwsze starcie. interia.pl. [dostęp 2021-04-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-19)]. (pol.).
  196. ↑ Tom Landy: 'The Avengers' Blu-ray and Blu-ray 3D Announced. Hi-Def Digest. [dostęp 2012-05-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-29)]. (ang.).
  197. ↑ Recenzja Blu-Ray 3D - "Avengers" - Hotaru. MarvelComics.pl. [dostęp 2012-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-22)]. (pol.).
  198. ↑ Silas Lesnick: Comic-Con: Marvel Studios Reveals Item 47. Coming Soon. [dostęp 2012-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-01-31)]. (ang.).
  199. ↑ Anthony Breznican: First Look: Marvel unveils top-secret 'Avengers' short film 'Item 47'. Entertainment Weekly. [dostęp 2012-07-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-30)]. (ang.).
  200. ↑ Anthony Breznican: Marvel’s new One-Shot 'Agent Carter': Exclusive clip. Entertainment Weekly. [dostęp 2013-07-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-15)]. (ang.).
  201. ↑ John Latchem: ‘Iron Man 3’ Bows Digitally Sept. 3, on Disc Sept. 24. Home Media Magazine. [dostęp 2013-06-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-06)]. (ang.).
  202. ↑ Iron Man 3. interia.pl. [dostęp 2021-04-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-28)]. (pol.).
  203. ↑ Marc Graser: How Marvel is Turning to Short Films to Sell More DVDs, Blu-rays. Variety. [dostęp 2013-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-07)]. (ang.).
  204. ↑ Nick Venable: Thor: The Dark World Hammers Home A Packed Blu-Ray Set This February. Cinema Blend. [dostęp 2014-01-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-30)]. (ang.).
  205. ↑ Thor: Mroczny swiat (DVD). Galapagos. [dostęp 2021-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-28)]. (pol.).
  206. ↑ Anthony Breznican: Marvel One-Shot: First Look at Ben Kingsley's Mandarin encore in 'All Hail the King' short film. Entertainment Weekly. [dostęp 2014-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-24)]. (ang.).
  207. ↑ Ethan Anderton: 'Thor: Ragnarok' Footage: Hulk Vs Thor, Surtur The Demon & More. /Film. [dostęp 2016-07-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-26)]. (ang.).
  208. ↑ Spencer Perry: Captain America: Civil War Blu-ray and Digital Release Coming in September. Coming Soon. [dostęp 2016-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-08)]. (ang.).
  209. ↑ Wojna Bohaterów na Blu-ray 3D, Blu-ray i DVD już od 20 września. EFantastyka.pl. [dostęp 2016-09-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-03-27)]. (pol.).
  210. ↑ Christine Dinh: Bring home the mystifying, mind-bending journey Marvel Studios' 'Doctor Strange' on digital HD Feb. 14 and Blu-Ray™ Feb. 28. marvel.com. [dostęp 2017-01-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-07)]. (ang.).
  211. ↑ Doktor Strange 3D+2D (steelbook) – prezentacja wydania. Filmożercy. [dostęp 2017-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-06-20)]. (pol.).
  212. ↑ Dave Trumbore: ‘Thor: Ragnarok’ Blu-ray Details, Trailer, Clips Herald the God of Thunder’s Arrival. Collider. [dostęp 2018-01-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-04)]. (ang.).
  213. ↑ Thor: Ragnarok - przegląd ofert i specyfikacja. Filmożercy. [dostęp 2018-03-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-02)]. (pol.).
  214. ↑ Adam Siennica: „Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D.” pod koniec stycznia w Polsce. [w:] NaEkranie [on-line]. [dostęp 2014-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-07)]. (pol.).
  215. ↑ Filmweb: Już dziś „Agenci T.A.R.C.Z.Y.” w TVP1. Filmweb. [dostęp 2015-03-03]. (pol.).
  216. ↑ Todd Spangler: Netflix Sets Streaming Date for ‘Marvel’s Agents of SHIELD’ Season 1. Variety. [dostęp 2014-11-11]. (ang.).
  217. ↑ MARVEL’S AGENTS OF SHIELD Pilot. [w:] Futon Critic [on-line]. [dostęp 2013-09-09]. (ang.).
  218. ↑ a b c d e f g SUPERBOHATEROWIE MARVELA ZMIERZAJĄ DO SHOWMAX. IGN.pl. [dostęp 2017-10-06]. (pol.).
  219. ↑ Anna Dyl: Jesienna ramówka stacji ABC na sezon 2014/2015. Filmweb. [dostęp 2014-05-14]. (pol.).
  220. ↑ Marcin Rączka: „Agenci T.A.R.C.Z.Y” – 2. sezon w Polsce na FOX od 14 października. [w:] NaEkranie [on-line]. [dostęp 2014-09-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-09)]. (pol.).
  221. ↑ Marc Storm: Learn How Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D. Begins Its Second Season. marvel.com. [dostęp 2014-09-08]. (ang.).
  222. ↑ Marc Storm: Declassifying Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D.: S.O.S.. [w:] marvel.com [on-line]. [dostęp 2015-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  223. ↑ a b Lesley Goldberg: ABC Renews 'Agents of SHIELD,' ‘Agent Carter’. The Hollywood Reporter. [dostęp 2015-05-07]. (ang.).
  224. ↑ Laura Prudom: ‘Marvel’s Agents of SHIELD’ Boss Talks Shocking Finale Cliffhanger, Skye’s Secret Mission. Variety. [dostęp 2015-05-12]. (ang.).
  225. ↑ Marcin Rączka: „Agenci T.A.R.C.Z.Y.” – 3. sezon w listopadzie na FOX. NaEkranie. [dostęp 2015-10-13]. (pol.).
  226. ↑ Nate Jones: What’s New on Netflix: June 2015. Vulure. [dostęp 2015-05-21]. (ang.).
  227. ↑ Marc Storm: ‘Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D.’ Renewed For Season 4. marvel.com. [dostęp 2016-03-03]. (ang.).
  228. ↑ Meagan Damore: SDCC: MARVEL’S „AGENTS OF SHIELD” CAST & CREW DECLASSIFY SEASON 4. Comic Book Resoures. [dostęp 2016-06-22]. (ang.).
  229. ↑ ABC – jesienne daty premier nowych i powracających seriali. naekranie.pl. [dostęp 2016-06-28]. (pol.).
  230. ↑ Grudzień na FOX. cinema.pl. [dostęp 2016-11-10]. (pol.).
  231. ↑ MARVEL’S AGENTS OF SHIELD (ABC). The Futon Critic. [dostęp 2017-02-23]. (ang.).
  232. ↑ Natalie Abrams: Agents of S.H.I..E.L.D. renewed for season 5. Entertainment Weekly. [dostęp 2017-05-11]. (ang.).
  233. ↑ Nellie Andreeva: ABC Fall 2017 Schedule: ‘Once Upon a Time’ Moves To Friday, ‘Black-Ish’ To Tuesday, ‘S.H.I.E.L.D.’ Held. Deadline Hollywood. [dostęp 2017-05-16]. (ang.).
  234. ↑ Jenn Fujikawa: “MARVEL’S AGENTS OF S.H.I.E.L.D.” RETURNS ON FRIDAY, DECEMBER 1. marvel.com. [dostęp 2017-10-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-08)]. (ang.).
  235. ↑ Lesley Goldberg: ‘Agents of SHIELD’ Renewed for Abbreviated Sixth Season at ABC. The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-05-14]. (ang.).
  236. ↑ Christine Dinh: ‘Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D.’ Season 6 Returns on May 10. marvel.com. [dostęp 2019-03-30]. (ang.).
  237. ↑ Nellie Andreeva, Denise Petski: ‘Marvel’s Agents Of S.H.I.E.L.D’ Renewed For Season 7 By ABC. Deadline Hollywood. [dostęp 2018-11-16]. (ang.).
  238. ↑ Michael O’Connell: ‘Agents of SHIELD’ Gets a Very Early Season 7 Renewal at ABC. The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-11-16]. (ang.).
  239. ↑ Denise Petski: ABC Sets Premiere Dates For ‘Marvel’s Agents Of S.H.I.E.L.D.’ Final Season, Summer Fun & Games Lineup & More. Deadline Hollywood. [dostęp 2020-04-14]. (ang.).
  240. ↑ Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D.. The Futon Critic. [dostęp 2020-06-30]. (ang.).
  241. ↑ Marc Storm: Marvel’s Agent Carter & Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D. Set Premiere & Return Dates. marvel.com. [dostęp 2014-11-05]. (ang.).
  242. ↑ Agentka Carter – premiera na FOX!. Fox Polska. [dostęp 2015-05-05]. (pol.).
  243. ↑ Marvel: ‘Marvel’s Agent Carter’ Season Premiere Moves to January 19. marvel.com. [dostęp 2015-12-01]. (ang.).
  244. ↑ Marcin Rączka: Agentka Carter, Rosewood i Homeland w marcu na FOX. NaEkranie.pl. [dostęp 2016-02-15]. (pol.).
  245. ↑ Terri Schwartz: WATCH THE FIRST EPISODE OF MARVEL’S AGENTS OF SHIELD’S NEW DIGITAL SERIES, SLINGSHOT. IGN. [dostęp 2016-12-13]. (ang.).
  246. ↑ Lesley Goldberg: Marvel, ABC Set ‘The Inhumans’ TV Series. The Hollywood Reporter. [dostęp 2016-11-14]. (ang.).
  247. ↑ Marc Storm: ‘MARVEL’S THE INHUMANS’ FINDS ITS SHOWRUNNER. marvel.com. [dostęp 2016-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-06)]. (ang.).
  248. ↑ Denise Petski: ‘Marvel’s Inhumans’ Gets Premiere Date On ABC. Deadline Hollywood. [dostęp 2017-06-26]. (ang.).
  249. ↑ a b c d Adam Siennica: Netflix oficjalnie w Polsce!. NaEkranie. [dostęp 2016-01-06]. (pol.).
  250. ↑ a b Netflix Orders a Second Season of ‘Marvel’s Daredevil’. marvel.com. [dostęp 2015-04-21]. (ang.).
  251. ↑ Patrick Cavanaugh: Daredevil Descends into Darkness in Season 2 Motion Poster. marvel.com. [dostęp 2016-01-07]. (ang.).
  252. ↑ Lesley Goldberg, Sydney Bucksbaum: Comic-Con: ‘Daredevil’ Renewed for Third Season at Netflix. The Hollywood Reporter. [dostęp 2016-07-21]. (ang.).
  253. ↑ Christine Dinh: VINCENT D’ONOFRIO RETURNS AS WILSON FISK IN SEASON 3 OF ‘MARVEL’S DAREDEVIL’. marvel.com. [dostęp 2017-10-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-08)]. (ang.).
  254. ↑ Dominic Patten: Marvel’s ‘Daredevil’ Season 3 Gets October Launch Date On Netflix. Deadline Hollywood. [dostęp 2018-09-20]. (ang.).
  255. ↑ Denise Petski: Marvel’s ‘Jessica Jones’ Gets Premiere Date. Deadline. [dostęp 2015-09-10]. (ang.).
  256. ↑ Michael Schneider: ‘Twilight’ screenwriter sets Marvel adaptation for TV. Variety. [dostęp 2010-12-17]. (ang.).
  257. ↑ James Hibberd: Jessica Jones renewed for season 2. Entertainment Weekly. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
  258. ↑ Marc Storm: Marvel & Netflix Announce Second Season of Critically-Acclaimed Netflix Original Series ‘Marvel’s Jessica Jones’. marvel.com. [dostęp 2016-01-17]. (ang.).
  259. ↑ Dino-Ray Ramos: ‘Marvel’s Jessica Jones’: Season 2 Premiere Date Set For Netflix Superhero Series. Deadline. [dostęp 2017-12-09]. (ang.).
  260. ↑ Denise Petski: Marvel’s ‘Jessica Jones’ Renewed For Season 3 By Netflix. Deadline Hollywod. [dostęp 2018-04-12]. (ang.).
  261. ↑ Adam Chitwood: ‘Jessica Jones’ Season 3 Teaser, Images, and Premiere Date Revealed. Collider. [dostęp 2019-05-28]. (ang.).
  262. ↑ Todd Spangler: Netflix, Marvel Pick ‘Luke Cage’ Showrunner, Cheo Hodari Coker. Variety. [dostęp 2015-03-31]. (ang.).
  263. ↑ Marc Storm: Learn the Premiere Date For ‘Marvel’s Luke Cage’ From the ‘Marvel’s Daredevil’ Red Carpet. marvel.com. [dostęp 2016-03-11]. (ang.).
  264. ↑ Alex Stedman: ‘Luke Cage’ Renewed for Season 2 on Netflix. Variety. [dostęp 2016-12-04]. (ang.).
  265. ↑ Eric Goldman: ‘MARVEL’S LUKE CAGE’ SEASON 2 DEBUTS JUNE 22 ON NETFLIX. marvel.com. [dostęp 2018-03-06]. (ang.).
  266. ↑ Marc Storm: Scott Buck to Showrun the Netflix Original Series ‘Marvel’s Iron Fist’. marvel.com. [dostęp 2015-12-07]. (ang.).
  267. ↑ Lauren Gallaway: LOOK: FINN JONES IS DANNY RAND IN FIRST IMAGES FROM „IRON FIST” FILMING. ComicBookResources. [dostęp 2016-04-18]. (ang.).
  268. ↑ Breathe deep. #IronFist. Twitter. [dostęp 2016-10-04]. (ang.).
  269. ↑ Joe Otterson: ‘Iron Fist’ Renewed for Season 2 at Netflix. Variety. [dostęp 2017-07-21]. (ang.).
  270. ↑ James Hibberd: Iron Fist changing showrunners for season 2. Entertainment Weekly. [dostęp 2017-07-22]. (ang.).
  271. ↑ Adam Berngardt: ‘Iron Fist’ Season 2 Release Date Announced. comicbook.com. [dostęp 2018-07-19]. (ang.).
  272. ↑ Ian Cardona: Iron Fist Season 2 Confirmed to Be 10 Episodes, Instead of 13. CBR.com. [dostęp 2018-07-30]. (ang.).
  273. ↑ NETFLIX POSTS DAREDEVIL, JESSICA JONES, LUKE CAGE, IRON FIST & DEFENDERS INFO. CosmicBookNews. (ang.).
  274. ↑ Marc Storm: Netflix Original Series ‘Marvel’s The Defenders’ Finds Its Showrunners. marvel.com. [dostęp 2016-04-15]. (ang.).
  275. ↑ Anthony Couto: SDCC: Marvel, Netflix Reveal „Iron Fist,” „Defenders” Logos. Comic Book Resources. [dostęp 2016-07-21]. (ang.).
  276. ↑ Shirley Li: The Defenders EP talks juggling four heroes – and the ‘crisis’ that unites them. Entertainment Weekly. [dostęp 2017-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-13)]. (ang.).
  277. ↑ Nick Romano: Marvel’s The Defenders gets premiere date in new teaser. Entertainment Weekly. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  278. ↑ Cooper Hood: The Punisher Netflix Series Begins Filming; Set Photos Show Bearded Frank Castle. Screen Rant. [dostęp 2016-10-04]. (ang.).
  279. ↑ Eric Goldman: NEW ‘MARVEL’S THE PUNISHER’ TRAILER REVEALS MORE OF FRANK’S MISSION. marvel.com. [dostęp 2017-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-10-20)]. (ang.).
  280. ↑ Debra Birnbaum: ‘Marvel’s The Punisher’ Renewed for Season 2. Variety. [dostęp 2017-12-12]. (ang.).
  281. ↑ Eric Goldman: NEW CAST MEMBERS REVEALED FOR ‘MARVEL’S THE PUNISHER’ SEASON 2. marvel.com. [dostęp 2018-02-26]. (ang.).
  282. ↑ Geoff Boucher: Marvel’s ‘The Punisher’: Netflix Drops Season 2 Trailer And Release Date. Deadline Hollywood. [dostęp 2019-01-03]. (ang.).
  283. ↑ James Marsters: Here’s the sitch. I’m filming Marvel’s ‘Runaways’! Set photos are strictly forbidden, but I snuck this pic of the carpet in my trailer.... Twitter. [dostęp 2017-02-10]. (ang.).
  284. ↑ Lesley Goldberg: Marvel’s 'Runaways,' From ‘The O.C.’ Creators, Ordered to Series at Hulu. The Hollywood Reporter. [dostęp 2017-05-03]. (ang.).
  285. ↑ Matt Webb Mitovich: Marvel’s Runaways, Mindy Project Final Run, Others Get Hulu Premiere Dates. TV Line. [dostęp 2017-07-20]. (ang.).
  286. ↑ Lesley Goldberg: 'Runaways,' ‘Future Man’ Score Second Season Renewals at Hulu. The Hollywood Reporter. [dostęp 2018-01-08]. (ang.).
  287. ↑ Christine Dinh: All 13 Episodes of ‘Marvel’s Runaways’ Season 2 To Premiere on December 21. marvel.com. [dostęp 2018-08-13]. (ang.).
  288. ↑ Nellie Andreeva: ‘Marvel’s Runaways’ Officially Renewed For 10-Episode Season 3 – Get the Details. Deadline Hollywood. [dostęp 2019-03-24]. (ang.).
  289. ↑ Cooper Hood: Runaways: First Season 3 Teaser Confirms December Premiere Date. Screen Rant. [dostęp 2019-07-26]. (ang.).
  290. ↑ Lesley Goldberg: Freeform’s Fraught Year: Inside the Rebranded Network’s Chase for Millennials (and a Hit Show). The Hollywood Reporter. [dostęp 2016-11-11]. (ang.).
  291. ↑ Marvel Selects Louisiana For New Television Series. Louisiana Economic Development. [dostęp 2017-02-08]. (ang.).
  292. ↑ Stuart Dredge: MIP Drama pre-LA Screenings showcase: Marvel, Marc Cherry, Candy Crush and more. mipblog.com. [dostęp 2017-04-04]. (ang.).
  293. ↑ Christine Dinh: FREEFORM RELEASES NEW FOOTAGE OF ‘MARVEL’S CLOAK & DAGGER’. marvel.com. [dostęp 2018-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-31)]. (ang.).
  294. ↑ Wiktor Fisz: Nowości na czerwiec 2018 w Showmax. Lista filmów i seriali. NaEkranie.pl. [dostęp 2018-05-28]. (ang.).
  295. ↑ Danielle Turchiano: ‘Marvel’s Cloak & Dagger’ Renewed for Season 2 at Freeform. Variety. [dostęp 2018-07-20]. (ang.).
  296. ↑ Dino-Ray Ramos: ‘Marvel’s Cloak & Dagger’, ‘The Bold Type’ Set Season Premiere Dates At Freeform – TCA. Deadline Hollywood. [dostęp 2019-02-05]. (ang.).
  297. ↑ Marvel’s Cloak & Dagger: Level Up. The Futon Critic. [dostęp 2019-04-27]. (ang.).
  298. ↑ Chris Edwards: Helstrom’s first look trailer reveals when Marvel’s supernatural horror series will air. Digital Spy. [dostęp 2020-07-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-28)]. (ang.).
  299. ↑ Aaron Couch: Marvel’s 'WandaVision' Moves to January 2021. The Hollywood Reporter. [dostęp 2020-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-12)]. (ang.).
  300. ↑ WandaVision. The Futon Critic. [dostęp 2021-01-19]. (ang.).
  301. ↑ Matt Shakman In Talks To Direct 6-Episode Marvel Studios Series For Disney+ (Exclusive). Discussing Film. [dostęp 2019-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-12)]. (ang.).
  302. ↑ Borys Kit: Marvel’s 'Vision and Scarlet Witch' Series Lands 'Captain Marvel' Writer (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2019-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-10)]. (ang.).
  303. ↑ a b c d e f Rafał Christ: Te seriale i filmy obejrzymy na Disney+ w Polsce. Serwis obiecuje na start dwa tysiące produkcji. Spider’s Web. [dostęp 2022-05-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-07)]. (pol.).
  304. ↑ Kristen Lopez, Christian Blauvelt: Disney+ Reveals New Shows ‘Secret Invasion,’ ‘Armor Wars,’ ‘Ironheart,’ Plus ‘Falcon’ and ‘Loki’ Footage. Indie Wire. [dostęp 2020-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-17)]. (ang.).
  305. ↑ The Falcon and the Winter Soldier. The Futon Critic. [dostęp 2021-01-19]. (ang.).
  306. ↑ Geoff Boucher, Patrick Hipes: Marvel Duo Falcon & Winter Soldier Teaming For Disney Streaming Series. Deadline Hollywood. [dostęp 2018-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-11)]. (ang.).
  307. ↑ Mike Fleming, Jr: Kari Skogland To Direct 6-Part ‘The Falcon And The Winter Soldier’ Miniseries With Anthony Mackie, Sebastian Stan, Daniel Bruhl & Emily Van Camp. Deadline Hollywood. [dostęp 2019-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-30)]. (ang.).
  308. ↑ Borys Kit: Marvel’s 'Loki' Series Lands 'Rick and Morty' Writer (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2019-02-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-10)]. (ang.).
  309. ↑ Cameron Bonomolo: Loki to Get Six 1-Hour Episodes Directed by Kate Herron. Comic Book. [dostęp 2019-08-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-04-28)]. (ang.).
  310. ↑ a b Loki. The Futon Critic. [dostęp 2023-09-21]. (ang.).
  311. ↑ Rachel Paige: ‘Loki’ Finds His Glorious Purpose on Wednesdays. marvel.com. [dostęp 2021-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-05)]. (ang.).
  312. ↑ Borys Kit: Marvel’s 'Hawkeye' Series Finds Its Writer With 'Mad Men' Scribe (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2019-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-06)]. (ang.).
  313. ↑ Borys Kit: Marvel’s 'Hawkeye' Disney+ Series Lands 'Troop Zero,' 'Comrade Detective' Directors (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2020-07-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-31)]. (ang.).
  314. ↑ Hawkeye. The Futon Critic. [dostęp 2021-01-19]. (ang.).
  315. ↑ Rachel Paige: ‘Hawkeye’: Clint Barton and Kate Bishop Take Aim on November 24. marvel.com. [dostęp 2021-07-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-14)]. (ang.).
  316. ↑ Matt Goldberg: How Long Are Marvel’s Disney+ Shows? Kevin Feige Talks 'Loki', 'Falcon and the Winter Soldier', and 'She-Hulk'. Collider. [dostęp 2021-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-12)]. (ang.).
  317. ↑ Borys Kit, Lesley Goldberg: Marvel’s 'Moon Knight' Series Finds Its Head Writer With 'Umbrella Academy' Series Developer (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2019-10-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-01)]. (ang.).
  318. ↑ Nellie Andreeva, Justin Kroll: ‘Moon Knight’: Mohamed Diab To Direct Marvel’s Disney+ Series. Variety. [dostęp 2020-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-05)]. (ang.).
  319. ↑ Borys Kit: Marvel’s 'Moon Knight': Indie Auteurs Justin Benson and Aaron Moorhead Board as Directors (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2021-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-10)]. (ang.).
  320. ↑ Tom Tapp: Full-Length ‘Moon Knight’ Trailer & Poster Drop; Marvel Series’ Disney+ Debut Date Revealed. Deadline Hollywood. [dostęp 2022-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-18)]. (ang.).
  321. ↑ a b c d e Erik Pedersen: Disney+ Programming: Here’s What Was Announced Or Confirmed For Streamer During Disney Investor Day. Deadline Hollywood. [dostęp 2020-12-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-04)]. (ang.).
  322. ↑ Ms. Marvel. The Futon Critic. [dostęp 2022-01-19]. (ang.).
  323. ↑ Matt Patches: The Ms. Marvel trailer bursts with romance, big dreams, and superheroics. Polygon. [dostęp 2022-03-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-03-15)]. (ang.).
  324. ↑ a b Barbara Trojanowska: "She-Hulk" zapowiada się gorąco! Serial komediowy z Tatianą Maslany będzie pierwszą premierową produkcją Marvela w Polsce. Tele Magazyn. [dostęp 2022-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-19)]. (pol.).
  325. ↑ Rachel Paige: ‘She-Hulk: Attorney at Law’: First Trailer Introduces Jennifer Walters. marvel.com. [dostęp 2022-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-17)]. (ang.).
  326. ↑ a b Adam Bernhardt: Official Marvel Site May Confirm Four Disney+ Shows in Summer 2022. Comic Book. [dostęp 2022-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-16)]. (ang.).
  327. ↑ Saloni Gajjar: Disney Plus moves the She-Hulk: Attorney At Law premiere by a day. AV Club. [dostęp 2022-08-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-03)]. (ang.).
  328. ↑ Joe Otterson: Samuel L. Jackson to Play Nick Fury in New Marvel Disney Plus Series (Exclusive). Variety. [dostęp 2020-09-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-06)]. (ang.).
  329. ↑ Borys Kit: ‘Secret Invasion’: Marvel’s Next Series Finds Its Directors (Exclusive). The Hollywood Reporter. [dostęp 2021-05-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-14)]. (ang.).
  330. ↑ Adam Chitwood: Kevin Feige Explains Why Marvel’s ‘Secret Invasion’ Is a Disney+ Series Instead of a Movie. Collider. [dostęp 2021-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-14)]. (ang.).
  331. ↑ Kofi Outlaw: Marvel’s Secret Invasion Release Date Revealed By Disney+. Comic Book. [dostęp 2023-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-03-27)]. (ang.).
  332. ↑ Andrew McCollum: Loki Episode 6 Recap: Multiverse, And Marvel’s Next Big Villain?. News Update. [dostęp 2021-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-14)]. (ang.).
  333. ↑ Justin Kroll: ‘Loki’: Justin Benson And Aaron Moorhead Tapped As Season 2 Directors Of Marvel Series. Deadline Hollywood. [dostęp 2022-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-17)]. (ang.).
  334. ↑ James Whitbrook: Loki Season 2 Will Now Air on Thursday Nights. Gizmodo, 2023-09-18. [dostęp 2023-09-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-21)]. (ang.).
  335. ↑ Piotr Piskozub: Loki - zmiana dnia premiery 2. sezonu w USA! Zupełnie nowe sceny w materiale wideo. NaEkranie.pl, 2023-09-18. [dostęp 2023-09-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-09-21)]. (pol.).
  336. ↑ a b Joe Otterson: ‘Agatha: House of Harkness’ and ‘Hawkeye’ Echo Spinoff Ordered at Disney Plus. Variety. [dostęp 2021-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-12)]. (ang.).
  337. ↑ Brian Davids: ‘Hawkeye’ EP Trinh Tran on Casting Hailee Steinfeld and the Influence of ‘Better Call Saul’. The Hollywood Reporter. [dostęp 2021-11-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-22)]. (ang.).
  338. ↑ Rachel Paige: ‘Echo’: Alaqua Cox Returns to the MCU as Maya Lopez in First-Look Image. marvel.com. [dostęp 2022-05-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-05-17)]. (ang.).
  339. ↑ a b c d e Joe Otterson: ‘Agatha: House of Harkness’ and ‘Hawkeye’ Echo Spinoff Ordered at Disney Plus. Variety. [dostęp 2021-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-12)]. (ang.).
  340. ↑ Brett White: Marvel’s 'Echo' Releasing All Episodes at Once: Why That’s Good. Decider, 2023-05-17. [dostęp 2023-07-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-05)]. (ang.).
  341. ↑ Laura Clark: ‘Echo’ Trailer Reveals Major Marvel Firsts: TV-MA Rating, Simultaneous Hulu Debut and Native American and Deaf Lead. Variety, 2023-11-03. [dostęp 2023-11-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-11-03)]. (ang.).
  342. ↑ Joe Otterson: ‘WandaVision’ Spinoff Starring Kathryn Hahn in the Works at Disney Plus (Exclusive). Variety. [dostęp 2021-10-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-10-07)]. (ang.).
  343. ↑ Leon Miller: WandaVision's Agatha Spinoff Taps Wednesday Director. CBR.com. [dostęp 2022-12-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-12-14)]. (ang.).
  344. ↑ Priyanca Rajput: Marvel Studios' Agatha: Coven of Chaos resumes production in Atlanta, Georgia. Kemps Film and TV Production Services Handbook. [dostęp 2023-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-01-03)]. (ang.).
  345. ↑ Aaron Couch, Lesley Goldberg: Marvel’s ‘Ironheart’ Enlists Chinaka Hodge as Head Writer for Disney+ Series. The Hollywood Reporter. [dostęp 2021-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-19)]. (ang.).
  346. ↑ Borys Kit: Marvel’s ‘Ironheart’ Finds Its Directors While Ryan Coogler Boards as Executive Producer. The Hollywood Reporter. [dostęp 2022-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-04-11)]. (ang.).
  347. ↑ Adam B.Vary, Jennifer Maas: Marvel Sets Premiere Dates for ‘Loki’ Season 2, ‘Echo’ on Disney+. Variety. [dostęp 2023-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-05-16)]. (ang.).
  348. ↑ Borys Kit: ‘Daredevil’ Disney+ Series in the Works at Marvel. The Hollywood Reporter. [dostęp 2022-05-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-29)]. (ang.).
  349. ↑ Joe Otterson: ‘Daredevil’ Disney+ Series in the Works With Matt Corman, Chris Ord Set to Write (Exclusive). Variety. [dostęp 2022-05-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-30)]. (ang.).
  350. ↑ Rachel Paige: 'What If… ?': Watch the New Trailer Now. marvel.com. [dostęp 2021-07-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-07-08)]. (ang.).
  351. ↑ Patrick Hipes: Disney+ Day: All The Streamer’s Film & TV News From Premiere Dates To Series Orders. Deadline Hollywood. [dostęp 2021-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-12-22)]. (ang.).
  352. ↑ Jemie Lovett: Marvel’s I Am Groot Release Date Revealed on New Poster. Comic Book. [dostęp 2022-06-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-05)]. (ang.).
  353. ↑ Jessica Lerner: Disney+ Adds I Am Groot to Summer Lineup. Adweek. [dostęp 2022-06-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-06-06)]. (ang.).
  354. ↑ Rachel Page: SDCC 2022: Everything From the Marvel Studios Animation Panel. marvel.com. [dostęp 2022-07-22]. (ang.).
  355. ↑ Wilson Chapman: ‘I Am Groot’ Drops Trailer, Renewed for Second Part of Five Episodes. Variety. [dostęp 2022-07-22]. (ang.).
  356. ↑ Maggie Dela Paz: I Am Groot Season 2 Trailer & Poster Set Disney+ Release Date. Coming Soon, 2023-08-07. [dostęp 2023-08-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-08-07)]. (ang.).
  357. ↑ Cameron Bonomolo: Kevin Feige Reveals What If…? Has More Episodes Than Marvel Studios’ Other Disney+ Series. Comic Book. [dostęp 2019-12-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-12-22)]. (ang.).
  358. ↑ a b c d Aaron Couch: Disney+ Orders ’90s ‘X-Men’ Revival, ‘Marvel Zombies’ and ‘Spider-Man: Freshman Year’. The Hollywood Reporter. [dostęp 2021-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-12)]. (ang.).
  359. ↑ a b c d Jordan Moreau: ‘Marvel Zombies,’ ‘Spider-Man: Freshman Year,’ ‘What If?’ Season 2 Get First Looks. Variety. [dostęp 2022-07-22]. (ang.).
  360. ↑ ‘What If…?’: Unwrap New Season 2 Trailer Now. marvel.com, 2023-11-15. [dostęp 2023-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-11-15)]. (ang.).
  361. ↑ Umberto Gonzalez: ‘X-Men ’97': 1990s Marvel Animated Series Gets 2023 Revival on Disney+ (Exclusive). The Wrap. [dostęp 2021-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-11-12)]. (ang.).
  362. ↑ Marco Vito Oddo: 'X-Men '97': Original Animated Series Writers Reveal Episode Count and Release Window for the Revival. Collider. [dostęp 2022-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-02-09)]. (ang.).
  363. ↑ Jordan Moreau: ‘X-Men ’97’ Gets First Nostalgic Look, Fall 2023 Release and Season 2. Variety. [dostęp 2022-07-22]. (ang.).
  364. ↑ Sean Keane: 'Marvel Zombies' Returns to Creepiest 'What If...?' Reality in 2024. CNet. [dostęp 2022-07-22]. (ang.).
  365. ↑ Marvel: Marvel Studios Begins Production on Marvel’s 'Captain America: Civil War’. marvel.com. [dostęp 2015-05-07]. (ang.).
  366. ↑ Project Casting: Marvel Studio’s ‘Ant-Man’. Project Casting. [dostęp 2014-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-28)]. (ang.).
  367. ↑ Marvel: Dominic Cooper Returns as Howard Stark in Marvel’s Agent Carter. marvel.com. [dostęp 2014-09-30]. (ang.).
  368. ↑ Marcin Pietrzyk: Poznajcie serialowego Daredevila!. Filmweb. [dostęp 2014-05-28]. (pol.).
  369. ↑ Marc Storm: Krysten Ritter to Star in Marvel’s A.K.A. Jessica Jones. marvel.com. [dostęp 2014-12-05]. (ang.).
  370. ↑ James Hibberd: Game of Thrones actor Finn Jones to play Iron Fist. Entertainment Weekly. [dostęp 2016-02-25]. (ang.).
  371. ↑ Marvel: Mike Colter to Star as Luke Cage in Marvel’s A.K.A. Jessica Jones. marvel.com. [dostęp 2014-12-22]. (ang.).
  372. ↑ Marvel: Marvel Studios: Assembling a Universe TV Special Premieres March 18 on ABC. marvel.com. [dostęp 2014-02-27]. (ang.).
  373. ↑ Matt Fowler: MARVEL’S AGENTS OF SHIELD BLU-RAY AND DVD DETAILS. IGN. [dostęp 2014-05-30]. (ang.).
  374. ↑ Patrick Cavanaugh: Marvel to Celebrate 75 Years With 1-Hour Primetime Special on ABC. marvel.com. [dostęp 2014-10-09]. (ang.).
  375. ↑ Marc Storm: New ABC Special to Celebrate Captain America’s 75th Anniversary. marvel.com. [dostęp 2015-12-18]. (ang.).
  376. ↑ Brandon Davis: Preview of New Marvel Studios Shows Coming to Disney+ on Tuesday. Comic Book. [dostęp 2019-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-11-24)]. (ang.).
  377. ↑ Rachel Paige: Marvel Studios Announces New Series Debuting Exclusively on Disney+. marvel.com. [dostęp 2020-12-15]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (ang.).
  378. ↑ Rachel Paige: Marvel Studios Announces ASSEMBLED, a Behind-the-Scenes Look at the Making of the Marvel Cinematic Universe. marvel.com. [dostęp 2021-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-02-16)]. (ang.).
  379. ↑ Iron Man 2: Public Identity #1 (of 3), marvel.com [dostęp 2016-05-20] (ang.).
  380. ↑ Iron Man 2: Public Identity #2 (of 3), marvel.com [dostęp 2016-05-20] (ang.).
  381. ↑ Iron Man 2: Public Identity #3 (of 3), marvel.com [dostęp 2016-05-20] (ang.).
  382. ↑ Iron Man 2: Agents of S.H.I.E.L.D. (2010) #1, marvel.com [dostęp 2016-05-20] (ang.).
  383. ↑ Captain America: The First Avenger #1: First Vengeance, marvel.com [dostęp 2016-05-20] (ang.).
  384. ↑ Captain America: The First Avenger #8: First Vengeance, marvel.com [dostęp 2016-05-20] (ang.).
  385. ↑ Marvel’s The Avengers Prelude: Fury’s Big Week #1 (of 8), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  386. ↑ Marvel’s The Avengers Prelude: Fury’s Big Week #8 (of 8), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  387. ↑ Marvel’s the Avengers: Black Widow Strikes #1 (of 3), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  388. ↑ Marvel’s the Avengers: Black Widow Strikes #3 (of 3), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  389. ↑ Marvel’s Iron Man 3 Prelude #1 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  390. ↑ Marvel’s Iron Man 3 Prelude #2 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  391. ↑ Marvel’s Thor: The Dark World Prelude #1 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  392. ↑ Marvel’s Thor: The Dark World Prelude #2 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  393. ↑ Marvel’s Captain America: The Winter Soldier Infinite Comic #1, marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  394. ↑ Marvel’s Guardians Of The Galaxy Prequel Infinite Comic, marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  395. ↑ Marvel’s Guardians of the Galaxy Prelude (2014) #1, marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  396. ↑ Marvel’s Guardians of the Galaxy Prelude (2014) #2, marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  397. ↑ Avengers: Age of Ultron Prelude – This Sceptre’d Isle Infinite Comic #1, marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  398. ↑ Marvel’s Ant-Man Prelude #1 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  399. ↑ Marvel’s Ant-Man Prelude #2 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  400. ↑ Marvel’s Ant-Man – Scott Lang: Small Time MCU Infinite Comic #1, marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  401. ↑ Marvel’s Jessica Jones #1, marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  402. ↑ Marvel’s Captain America: Civil War Prelude Infinite Comic #, marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  403. ↑ Marvel’s Doctor Strange Prelude (2016) #1 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  404. ↑ Marvel’s Doctor Strange Prelude (2016) #2 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-08-21] (ang.).
  405. ↑ Marvel’s Doctor Strange Prelude Infinite Comic #1, marvel.com [dostęp 2016-09-21] (ang.).
  406. ↑ Marvel’s Guardians of the Galaxy Prelude (2017) #1, marvel.com [dostęp 2016-12-21] (ang.).
  407. ↑ Marvel’s Guardians of the Galaxy Prelude (2017) #2, marvel.com [dostęp 2016-12-21] (ang.).
  408. ↑ Spider-Man: Homecoming Prelude (2017) #1 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-12-28] (ang.).
  409. ↑ Iron Man: I Am Iron Man! #1 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  410. ↑ Iron Man: I Am Iron Man! #2 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  411. ↑ Marvel’s Iron Man 2 Adaptation #1 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  412. ↑ Marvel’s Iron Man 2 Adaptation #2 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  413. ↑ Marvel’s Thor Adaptation #1 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  414. ↑ Marvel’s Thor Adaptation #2 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  415. ↑ Marvel’s Captain America: The First Avenger Adaptation #1 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  416. ↑ Marvel’s Captain America: The First Avenger Adaptation #2 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  417. ↑ Marvel’s The Avengers #1 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  418. ↑ Marvel’s The Avengers #2 (of 2), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  419. ↑ Marvel’s Captain America: Civil War Prelude #1 (of 4), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  420. ↑ Marvel’s Captain America: Civil War Prelude #4 (of 4), marvel.com [dostęp 2016-05-21] (ang.).
  421. ↑ Iron Man: Fast Friends (2008) #1, marvel.com [dostęp 2016-05-22] (ang.).
  422. ↑ Iron Man: Fast Friends (2008) #2, marvel.com [dostęp 2016-05-22] (ang.).
  423. ↑ Walmart Exclusive: Iron Man Digicomic, marvel.com [dostęp 2016-05-22] (ang.).
  424. ↑ Incredible Hulk: The Fury Files (2008) #1, marvel.com [dostęp 2016-05-22] (ang.).
  425. ↑ Incredible Hulk: The Fury Files (2008) #2, marvel.com [dostęp 2016-05-22] (ang.).
  426. ↑ Iron Man Hulk Fury One-Shot, Zeus Comics [dostęp 2016-05-22] [zarchiwizowane z adresu 2014-07-20] (ang.).
  427. ↑ Iron Man 2: Fist of Iron (2010) #1, marvel.com [dostęp 2016-05-22] (ang.).
  428. ↑ Iron Man 2: Fist of Iron #1 Digital Comic, marvel.com [dostęp 2016-05-22] (ang.).
  429. ↑ Share Your Universe Captain America & Thor, marvel.com [dostęp 2016-05-22] (ang.).
  430. ↑ Marvel’s the Avengers: The Avengers Initiative #1, marvel.com [dostęp 2016-05-22] (ang.).
  431. ↑ Iron Man: The Coming of the Melter! (2013) #1, marvel.com [dostęp 2016-05-22] (ang.).
  432. ↑ Captain America: Homecoming #1, marvel.com [dostęp 2016-05-22] (ang.).
  433. ↑ Guardians of the Galaxy: Galaxy’s Most Wanted #1, marvel.com [dostęp 2016-05-22] (ang.).
  434. ↑ MARVEL & LEXUS PRESENT THE CHASE, marvel.com [dostęp 2014-07-24] (ang.).
  435. ↑ Avengers: Operation Hydra #1, marvel.com [dostęp 2016-05-22] (ang.).
  436. ↑ Ant-Man: Larger Than Life #1, marvel.com [dostęp 2016-05-22] (ang.).
  437. ↑ Captain America: Road To War (2016) #1, marvel.com [dostęp 2016-05-22] (ang.).
  438. ↑ Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe – Marvel’s Iron Man #1. marvel.com. [dostęp 2015-10-28]. (ang.).
  439. ↑ a b Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe – Marvel’s The Incredible Hulk / Marvel’s Iron Man 2. marvel.com. [dostęp 2015-11-25]. (ang.).
  440. ↑ Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe – Marvel’s Thor. marvel.com. [dostęp 2015-12-23]. (ang.).
  441. ↑ Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe – Marvel’s Captain America: The First Avenger. marvel.com. [dostęp 2016-01-27]. (ang.).
  442. ↑ Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe #1: Marvel’s The Avengers. marvel.com. [dostęp 2016-02-27]. (ang.).
  443. ↑ Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe – Marvel’s Iron Man 3 #1. marvel.com. [dostęp 2016-04-14]. (ang.).
  444. ↑ Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe – Marvel’s Thor: The Dark World #1. marvel.com. [dostęp 2016-04-14]. (ang.).
  445. ↑ a b Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe – Marvel’s Captain America: The Winter Soldier / Marvel’s Ant-Man. marvel.com. [dostęp 2016-03-27]. (ang.).
  446. ↑ Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe – Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D. Season One #1. marvel.com. [dostęp 2016-05-20]. (ang.).
  447. ↑ Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe – Marvel’s Guardians Of The Galaxy #1. marvel.com. [dostęp 2016-05-20]. (ang.).
  448. ↑ Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe – Marvel’s Avengers: Age Of Ultron #1. marvel.com. [dostęp 2016-07-30]. (ang.).
  449. ↑ Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe – Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D. Season Two #1. marvel.com. [dostęp 2016-07-30]. (ang.).
  450. ↑ Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe – Marvel’s Agent Carter Season One #1. marvel.com. [dostęp 2016-07-30]. (ang.).
  451. ↑ Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe – Marvel’s Agents of S.H.I.E.L.D. Season Three #1. marvel.com. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
  452. ↑ Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe – Marvel’s Agent Carter Season Two #1. marvel.com. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
  453. ↑ Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe – Marvel’s Captain America: Civil War #1. marvel.com. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
  454. ↑ Marvel: Guidebook to the Marvel Cinematic Universe – Marvel’s Doctor Strange #1. marvel.com. [dostęp 2016-12-28]. (ang.).
  455. ↑ Ben Fritz: ‘Justice League’ aims for summer 2015 after Superman victory. Los Angeles Times. [dostęp 2012-10-18]. (ang.).
  456. ↑ Anthony Breznican: ‘Man of Steel’ will open door for more DC Comics superhero movies -- EXCLUSIVE. Entertainment Weekly. [dostęp 2013-04-11]. (ang.).
  457. ↑ Roth Cornet: BATMAN V SUPERMAN: DAWN OF JUSTICE – GEOFF JOHNS: 'NO DC MOVIE/TV CROSSOVER’. IGN. [dostęp 2014-07-18]. (ang.).
  458. ↑ Russ Fischer: DC Comics Movies Announced: ‘Suicide Squad,’ ‘Wonder Woman,’ ‘Justice League,’ ‘The Flash,’ ‘Aquaman’. Slash Film. [dostęp 2014-10-15]. (ang.).
  459. ↑ Russ Fischer: Mark Millar Discusses His Role in Creating a Cohesive Marvel Universe For Fox. Slash Film. [dostęp 2012-11-09]. (ang.).
  460. ↑ Gabe Toro: Don’t Expect To See The X-Men In The Fantastic Four Reboot. Cinema Blend. [dostęp 2014-05-12]. (ang.).
  461. ↑ Scott Collura: SONY CHIEF HINTS THAT THE SPIDER-MAN MOVIES WILL BE GETTING NEW HEROES AND VILLAINS. IGN. [dostęp 2013-11-21]. (ang.).
  462. ↑ David Lieberman: UPDATE: Sony Pictures Plans More Spider-Man Sequels And Spinoffs – But Still No Marvel Reunion. Deadline. [dostęp 2013-11-21]. (ang.).
  463. ↑ First-of-Its-Kind Course to Examine ‘Universe’ of Cinematic Storytelling, Perspectives in Ongoing Marvel Films. University Of Baltimore. [dostęp 2014-09-16]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Filmowe Uniwersum Marvela
Filmy
(2008–)
Faza I
(2008–2012)
Faza II
(2013–2015)
Faza III
(2016–2019)
Faza IV
(2021–2022)
Faza V
(2023–)
Seriale
(Marvel Studios)
(2021–)
Faza IV
(2021–2022)
Faza V
(2023–)
Seriale
(Marvel Television)
(2013–2020)
ABC
(2013–2020)
Netflix
(2015–2019)
Hulu
(2017–2020)
Freeform
(2018–2019)
Marvel One-Shots
(2011–)
Obsada i postaci
Pozostałe
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Filmowe_Uniwersum_Marvela&oldid=71867145”